به سوی فردا

 "ما را بخیرشما،امیدی نیست"

کدخدا، ملانصرالدین را برای عصرانه به عمارت پر جلال و شکوه اش دعوت کرده بود، دو تائی در ایوان عمارت کدخدا که مشرف به آق شهر و معبر اصلی آن بود نشسته کباب بره تناول می‌کردند و آتش زیر چای، و روی چُپُق و قلیان را چاق میکردندکه بناگاه متوجه شدند مردم آق شهر مضطرب و پریشان روی به خارج شهرگذاشته اند، کدخدا دَمی کار عیش و نوش رها نمود،مسئول دفترش را فراخواند و چرائیٍ گریز مردم را از وی پرسید. مدیر دفتر بالکل از ماجرا بی خبر بود و بعد از بازخواست کدخدا، تازه متوجه موضوع شد، کدخدا دستور داد یکی از اهالی را بگیرند و بحضورش بیاورند، که چنین کردند. کدخدا از مردٍ پریشان حالٍ دستگیر شده پرسید: چه شده؟ کجا چنین شتابان؟مرد پریشان حال پاسخ داد: کد خدا چرا خبر ندارید که غولٍ گرانی افسار گسیخته و امانٍ مردم بُریده؟ با عرض پوزش، ما را دیگر به خیر شما و اطرافیان تان امیدی نیست،،، امروز تصمیم گرفتیم که برویم خارج از آق شهر و دست به سوی خدا دراز کنیم و از خدا طلب کنیم که بیواسطه برای این وضعیت چاره ای نماید، چرا که یقین داریم که در ذات او انصاف و بخشش هست، وعده دروغ بتکرار نمی دهد، برای آفریده هایش رحمان و رزاق است، و،،،،،، ای کاش جناب کدخدا شما و اطرافیانتون صداقت در گفتار و عمل را از او( خدا) یاد بگیرید. ما را بخیر شما، امیدی نیست! جزء پروردگار یکتا، پس میرویم دست به دامن او شویم.

  "بحران"

"بحران "، پیشامدی است که بصورت ناگهانی و گاهی فزاینده رخ میدهد و به وضعیتی خطرناک و ناپایدار برای فرد،گروه، و جامعه می انجامد. «بحران» باعث بوجود آمدن شرایطی می شود که برای برطرف کردن آن نیاز به اقدامات اساسی و فوق العاده است. بحران ها برحسب نوع و شدت متفاوتند. «بحران» یک فشارزائی بزرگ و ویژه است که باعث در هم شکسته شدن انگاره‌های متعارف و واکنش های گسترده می شود و آسیب ها, تهدید ها،خطرها، و نیازهای تازه ای بوجود می‌آورد.امروزه بحران شخصی، بحران اجتماعی، بحران اقتصادی، بحران سیاسی، بحران زیست محیطی بعنوان برخی از دسته بندی های بحران شناخته می شوند.فرایند پیش بینی و پیشگیری از وقوع بحران، برخورد و مداخله در بحران بمنظور خنثی سازی یا کاهش عوارض سوء آن، و سالم سازی و به سازی اوضاع را مدیریت بحران می گویند که فن و دانشی کاربردی مبتنی بر مطالعات سیستماتیک و تجزیه و تحلیل بحران ها بمنظور حصول کارآئی و نیل به اهداف یاد شده می باشد.جای شگفتی است که بسیاری از بحران های پیشامده در کشور ما، نه تنها به یکباره حادث نشده اند، بلکه مدت مدیدی است که خود را جا انداخته و مزمن شده اند ( نمونه های متعدد بحران های اقتصادی و فساد مالی)، علاوه بر آن در بسیاری از موارد نه تنها پیشتر از وقوع آن آگاهی داشتیم بلکه خود در زمینه سازی و مساعد نمودن بستر آن شریک بودیم( نمونه های متعدد بحران های زیست محیطی)، نیز اگر کلاه خود را قاضی کنیم چندان نمونه موفقی از مدیریتِ حین و بعد از بحران را در کارنامه خود سراغ نداریم.لذا ده بحران اول کشور در سال های پیش رو که می بایست دراولویت سران سه قوه(مقننه،مجریه و قضائیه،و البته هرکدام متناسب با شرح وظایف مستقیم و مستقل خود)،قراربگیرد عبارتند از:

1. بحران آب

2. بحران فساد

3. بحران ناکارآمدی عملکردها

4. بحران فرسایش سرمایه اجتماعی و اعتماد عمومی

6. بحران ناهنجاری‌‏های ساختاری اقتصاد ایران بخصوص معیشت مردم

7. بحران امنیت روانی نگرانی درباره آینده و فروکاست امید

8. بحران ناشی از انباشت نارضایتی‌ها

9. بحران بیکاری به خصوص بیکاری فارغ التحصیلان دانشگاهی

10. بحران های زیست محیطی متعدد

انتظار میرود این موارد ده گانه جزء اولویت اول کشور بجای سایر مسائل دیگر و حاشیه ای از جمله تعیین سرمربی تیم ملی فوتبال،  فیلترینگ پیام رسان های خارجی، استیضاح فلان وزیر، استیضاح رئیس جمهور، حذف کنکور و غیره قرار بگیرد.

آیا آموزش در شرایط کرونایی به جبر است یا به اختیار؟ 

بعد از گذشت چند روز از بازگشایی مدارس در سراسر کشور با یک آشفته بازاری از کنش ها و واکنش های متناقض و متفاوت، هم از سوی مسئولان و هم از سوی خانواده ها در خصوص حضور دانش آموزان در مدارس، مواجه هستیم. در این ارتباط خانواده ها به دو طیف عمده تقسیم بندی می شوند. طیف اول از خانواده ها معتقد به حفظ سلامت فرزندانشان هستند و به همین دلیل مخالف حضور آنها در سر کلاس درس می باشند و از فرستادن فرزند خود به مدرسه ممانعت  می کنند. علت این تصمیم سرسختانه( که در شرایط معمول خلاف قانون محسوب می شود.),سخنان رئیس جمهور مبنی بر اجباری نبودن حضور دانش آموزان در سرکلاس های درس و همچنین شیوع پیک دوم بیماری، می باشد‌. بخش دیگری از والدین ضمن نگرانی از سلامت فرزندان خود اعتقاد دارند که آموزش حضوری نقش مهم و تاثیر گذاری در یادگیری دانش آموزان دارد و با نگرانی و استرس آنها را به اجبار راهی مدارس می کنند. دلیل این طیف از خانواده ها، عدم آشنایی به فوت وفن، نبود یا نازل بودن استاندارد ویا فرهنگ مناسب یادگیری در سیستم آنلاین، عدم دسترسی بخش مهمی از جامعه به ابزارها و تجهیزات الکترونیکی مورد نیاز، و مهمتر از همه آماده نبودن برنامه آموزشی شاد، علیرغم وعده و وعید های مسئولان آموزش و پرورش ، میتوان جستجو کرد. از سوئی عدم حضور برخی از دانش آموزان در سرکلاس باعث ایجاد نوعی بی میلی در دیگر دانش آموزان شده است طوری که این تعداد از دانش آموزان نیز به خانواده های خود برای عدم حضور در مدرسه، فشار می آورند. حال با توجه به مطالب عنوان شده سوالی که در این مقطع زمانی مطرح میشود این است که بالاخره با این شرایط کرونایی، آموزش در کشور به جبر است یا به اختیار؟  سوالی که تاکنون جواب شفاف و روشنی به آن داده نشده است. پاسخ هرچه باشد، چرائی آن می بایست به روشنی و بدون هرگونه ابهامی در معرض واکاوی متخصصان امر و قضاوت مردم قرار گیرد.

پرسش مهر 

روز بازگشایی مدارس در آق شهر کدخدا که به علت شیوع ویروس کرونا و قطع خطوط پروازهای هوائی موفق به بازگشت از سفر نوروزی خود نگردیده بود از ملانصرالدین به عنوان پیشکسوت مدیریت در شهرداری آق شهر خواست در مدرسه خانعلی، بزرگترین آموزشگاه آق شهر حاضر شود تا ضمن زدن زنگ مهر، برای دانش آموزان آن مدرسه سخنرانی نماید. ملانصرالدین تمامی شب را مشغول جستجو و یافتن موضوع مناسبی برای سخنرانی فردایش بود ، در نهایت بهتر دید که ذهن دانش آموزان را با طرح پرسش هائی چند به چالش بکشد، پس دست به قلم برد و آغاز به طرح پرسش نمود.  ملا روز اول مهر ساعت 8صبح در مدرسه خانعلی حاضر و بعد از زدن زنگ شروع بازگشایی مدارس و همچنین عرض تبریک آغاز سال تحصیلی نو برای کسب علم و دانش خطاب به دانش آموزان و والدین تماشگر حاضر چنین آغاز به سخن نمود : دانش آموزان مدرسه خانعلی من 10پرسش برای شما مطرح می کنم ، هر دانش آموزی که تا پایان سال تحصیلی به همه آنها جواب درست و قانع کننده ای بدهد، شهرداری آق شهر کلید یک دستگاه خودرو ملی تولید آق شهر را برایگان به او تحویل خواهد نمود.، و اما پرسش ها:

1) چرا ویروس کرونا تا به حال به آق شهر نفوذ نکرده است؟

2) چرا تاکنون از آق شهر کسی به کانادا فرار نکرده است؟

3) به چه دلیل در آق شهر قیمت اجناس برای چندین سال متوالی همچنان ثابت مانده است؟

4) چرا رضایت مندی مردم آق شهر از شهرداری و سایر ،،،بالا است؟

5) چرا همه از بلاد دیگر مشتاق اند در آق شهر سرمایه گذاری کنند.؟

6) چرا شهر حکیم باشی که بالای شهر ما قرار دارد ،از آق شهر خوشش نمی آید؟

7) چرا در آق شهر هیچ بانکی وجود ندارد؟

8) چرا در آق شهر هیچ پلی نیمه تمام و هیچ پروژه عمرانی ناتمامی نداریم؟

9) چرا جام ما با جام فوتبال تفاوت می کند؟

10) چرا در آق شهر یک نوع مدرسه داریم نه انواع و اقسام و الوان مدرسه ها؟

بعد از اینکه سوال های ملا تمام شد. یکی از والدین دانش آموزان گفت: آقای شهردار سوال های شما برای دانش آموزان ابتدایی این مدرسه سنگین است و اینها نمی توانند به آنها جواب بدهند. ملا گفت: عزیزم عیب ندارند همه مجازند حتی وقتی رفتند به کلاس های بالاتر به آنها جواب بدهند. یکی دیگر از والدین پرسید.  ملا ! آیا تا آن زمان شما همچنان در پست شهرداری خواهی ماند؟ ملا در جواب گفت: خانم شما نگران نباشید، مگر تاکنون مشاهده نکرده اید که شهرداری سکوی پرتاب است، بنده اگر شهردار نباشم بالاخره مدیر جای  دیگر خواهم بود و به قول خود عمل خواهم کرد. بعد از گفتن این جمله همه به ملا نصرالدین کف زدند و جلسه تمام شد و دانش آموزان رفتند سر کلاس های خود، در حالیکه ذهن و حواس شان به تمامی معطوف به وعده ملا بود.

سردرگمی،دلواپسی و واقعیتی تلخ! 

 برابر خبر منتشر شده در فضای مجازی از قول معاون یکی از وزارتخانه ها در حال حاضر،63درصد درآمد خانوارها از محل کار و فعالیت نیست !!! به گفته ایشان این رقم در سال 90 معادل 57 درصد  و در سال 96 معادل 49 درصد بوده است.آمار ها و درصد های مورد اشاره بیانگر این واقعیت است که به دلیل گرانی و تورم بالا در اقتصاد کشور، سرپرستان خانوار برای گذران زندگی خود،به کسب درآمد از راههای غیرمولد  مختلفی از قبیل خرید و فروش ارز و سکه، معاملات در بورس، خرید و فروش مستغلات و دارائیها اعم از خانه و ماشین و یا سپرده گذاری در بانک های خصوصی و اخذ سود بانکی و غیره روی آورده اند.اگر از منظر روانشناسی به این موضوع نگاه کنیم یعنی 63درصد خانوارها همواره تحت فشار و استرس می باشند و آرامش روانی ندارند که در صورت استمرار این شرایط، بهداشت روانی این مجموعه یا خانوارها در معرض خطر می باشد. اگر از منظر بهره وری در محیط کار به این اتفاق نامیمون بنگریم بدان معنا است که نیروی کاری که جزء این 63درصد می باشند در محل کار خود اعم از اینکه محل کار خصوصی باشد یا دولتی، با حداقل بهره وری کار می کنند. چرا که فکر و ذهنشان مشغول و دلواپس کسب درآمدشان از محل هائی غیر از منبع حقوق و دستمزد مستمر ثابت شان(محلی که بطور رسمی درآن اشتغال دارند).  بایستی توجه داشت که تا اقتصاد کشور سامان نیابد وتورم و گرانی مهار یا کنترل نشود، این درصد ها همچنان  روند صعودی خود را حفظ خواهند کرد و بالا و بالاتر خواهند رفت و این امر بواقع آفتی است که از ابعاد مختلف اجتماعی،فرهنگی و اقتصادی خانواده ها را تهدید می کند.

"جایگاه رفیع "

زمانیکه ملا نصرالدین شهردار آق شهر بود در شورای شهر برسر موضوع پراهمیت "جایگاه رفیع" با کدخدا مشغول مباحثه و مجادله بود. ملانصرالدین می گفت: کدخدا "جایگاه رفیع" برازنده افراد خردمند، مجرب و شایسته ترفیع است، چه اصراری هست که می خواهید فلان آقا را که هیچگونه شایستگی و تجربه کاری ندارد را در پست به این مهمی بگمارید؟ از ملا گفتن و اصرار و از کدخدا نشنیدن و نپذیرفتن و انکار،،،. ملا برای اینکه برای کدخدا ثابت کند "جایگاه رفیع" شایسته افراد صاحب دانش و با تجربه است، نه افراد جاهل و بی تجربه، به کدخدا پیشنهاد نمود که : اگر اجازه بدهید من با یک مثال عینی و عملی این موضوع مورد مناقشه را به شما و سایر اعضای شورای شهر آق شهر،ثابت کنم. کدخدا که بر گمانِ خود هیچگونه شک و تردیدی روا نمی‌داشت ومثل همیشه نظر خود را برحق می‌دانست بخاطر اینکه او را خجل و بی اعتبار سازد گفت: نصرالدین اشکالی ندارد ما با اشتیاق منتظر مثال عملی شما هستیم. ملا به چند مامور شهرداری دستور داد تا الاغش را به بالای پشت بام شورای شهر،ببرند. کدخدا که شاهد این حرکت عجیب او بود حیرت زده گفت: ملا معلوم است داری چکار می کنی؟ نصرالدین در جواب گفت: رئیس جان اجازه بدهید وقتی الاغ به پشت بام رسید علت این کارم را به شما توضیح خواهم داد.بالاخره ماموران نگون بخت با هزار زحمت الاغ را کشان کشان به بالای پشت بام رساندند. سپس ملانصرالدین به ماموران دستور داد تا الاغ را به سرِ جای اول خود برگردانند (پائین بیاورند.)، آنها هرچه قدر تلاش کردند الاغ را نتوانستند به پائین بکشند. ماموران خسته و نفس زنان به سالن جلسه آمدند. ملا گفت: پس الاغ کو؟ ماموران گفتند: شهردار هرچه تلاش کردیم الاغ پائین نیامد. جناب شهردار او در حال پایکوبی در پشت بام است و اصلا به فرمان ما نیست. در این هیر ویر بود که از شدت پایکوبی و بالا و پائین پریدن الاغ به یکدفعه، سقف شورا فرو ریخت. شهردار رو کرد به کدخدا و گفت: جناب رئیس! مشاهده فرمودید که اگر خری را به "جایگاه رفیع" برسانید، هم آن جایگاه را خراب می کند و هم خود را در معرض هلاکت قرار می دهد؟ پس از تصمیم خود مبنی بر دادن "جایگاه های رفیع" به افراد ناشایست،فاقد دانش، کم ظرفیت و بی درایت لطفاً پرهیز نمائید. چرا که ضرب المثل نیاکان ما نیز میگوید:«دشمن دانا، به از نادان دوست».

استعفای قابل تحسین! 

آقای شینزو آبه گفته است که نمی‌خواهد بیماری جلوی انجام وظایفش بعنوان نخست وزیر را بگیرد.وی از مردم ژاپن بابت عدم ادامه نخست وزیری تا پایان دوره‌اش عذرخواهی کرد.آقای آبه سالهاست که به بیماری کولیت زخمی روده بزرگ مبتلا است و به گفته وی در سال‌های اخیر وضعیت بیماری اش وخیم‌تر شده است.سال گذشته آقای آبه به رکورد طولانی‌ترین فردی که مقام نخست وزیری ژاپن را به طور متناوب در اختیار دارد، رسید. وی از سال 2012نخست وزیر ژاپن است.آنچه در این بین مهم است اهمیت قائل بودن به منافع ملی کشور بجای منافع فردی توسط نخست وزیر مستعفی ژاپن است که ترجیح داده تا به همین دلیل استعفا دهد تا مبادا خللی در مدیریت کلان کشورش به دلیل بیماری اش بوجود آید.  این چنین استعفایی قابل تحسین است و می بایست به عنوان یکی ازاصول مدیریت نوین برای دانشجویان مدیریت،تدریس گردد. البته نباید فراموش کرد امام خمینی(ره) نیز به نوعی در جلد 19،ص 159، صحیفه خود به این شکل از استعفا از مدیریت، اشاره کرده است. او فرموده: " هرکس در هر مقامی احساس ضعف در خود می‌کند، چه ضعف مدیریت و چه ضعف اراده از مقاومت در راه هواهای نفسانی، بدون جوسازی، دلاورانه و با سرافرازی نزد صالحان از مقام خود استعفا کند که این عمل صالح و عبادت است. " امیدواریم احساسی که امام خمینی(ره) به آن اشاره کرده اند در برخی از مسئولین ما تحریک گردد.

امربه معروف و نهی از منکردرمکتب امام حسین(ع) 

هفته اول ماه محرم، هفته احیاء فریضه امربه معروف و نهی از منکر نامگذاری شده است. به واقع قیام و حرکت حضرت امام حسین(ع) از مدینه تا کوفه (مسیر آزادگی), تا لحظه شهادت ایشان همه ی گفتار، رفتار و نحوه برخورد با یاران و قبایل در مسیر حرکت ، خود سرشار از نکات عملا آموزنده و در راستای امر به معروف و نهی ازمنکر است. چرا که ایشان هدف از قیام خود را برای احیاء این مقوله ، راهنمائی و اعتلاء انسان ها بیان فرموده اند. در ادامه به منظور آشنایی خوانندگان محترم با اقدامات امام حسین (ع) در راستای امر به معروف ونهی ازمنکر، به چند نمونه مهم آن، اشاره میگردد:

-) رودرویی امام با حربن یزید ریاحی و شیوه برخورد منطقی و خطبه های پندآموز ایشان با آن فرمانده لشکر یزید، بگونه ای بر مخاطب شان اثر گذار بود که حر در روز عاشورا به یاران امام پیوست، در راه حق و عدالت جان بر کف نهاد، و به شهادت رسید.(نهی ازمنکر)

-) امام شهید در روز عاشورا خطاب به لشگریان یزید فرمود: "اگر دین ندارید لااقل آزاده باشید." سخنی پرمغز که دارای پیامی مهم در ابعاد مختلف برای تمام انسانها و برای تمام ادوار می باشد.(امر به معروف)

-) پیوستن زهیربن قین یکی از دلاوران کوفه که در راه بازگشت از سفرحج در مسیر کاروان امام حسین(ع) قرار گرفته بود، به دعوت امام حسین(ع) با ایشان دیدار و بعد از مذاکره با آن امام آزاده به لشکر عشق پیوست و در ستیز با ظلم و بی عدالتی به شهادت رسید.(امربه معروف)

-) امام در شب عاشورا از یاران خود خواست اگر حق الناسی برگردن دارند کاروان را ترک کنند و بازگردند. چرا که حق الناس به هیچ وجه از سوی خدا قابل بخشش نیست.(نهی ازمنکر)

-) خواستن آب بر کودک خردسال در عاشورا که میخواست هر عذر و بهانه ای را از دشمن بگیرد و سنگدلی و ظلم آنان را آشکار و برملا سازد.(نهی ازمنکر)

-) پایبندی به عهد و وفاداری به پیمان.(امربه معروف)

درشرایط و مقتضیات زمانی کنونی چنانکه بخواهیم فریضه امربه معروف و نهی ازمنکر را احیاء و راه درست را به جامعه بنمایانیم ، می بایست با نگاه دقیق و موشکافانه به لحظه به لحظه قیام و زندگانی امام حسین(ع)، ضمن کسب درس از این مکتب آسمانی در موضوع امر به معروف ونهی از منکر، نسبت به بستر سازی برای احیاء این فریضه مهم در سطح جامعه، با رعایت مقتضیات زمان حاضر اقدام کنیم. حال به چند نمونه مهم و اساسی از الزامات امر به معروف و نهی از منکر در جامعه امروز اشاره میشود:

1-) امر به معروف و نهی از منکر نبایستی در ظواهر انسان ها از جمله پوشش، موی سر،دکمه لباس و بند کفش خلاصه گردد. اگر ذهن و افکار آحاد جامعه، باصدق و خلوص و جلب اعتماد آنان، و با استفاده از دانش ،استدلال،   منطق روشن گردد ظواهر افراد خود به خود با آن تطبیق خواهد یافت.

2) با توجه به شرایط کنونی جامعه ، منکر و معروف را بدرستی باید شناخت، بدقت از هم تفکیک نمود، و بدرستی تعریف نمائیم تا در عمل و اجرا با چالش مواجه نشویم. طوری که معروف را بجای منکر و منکر را بجای معروف بکار نبندیم.

3) کسانی که در مقام ناهیان امر به معروف ونهی از منکر اقدام می کنند.آیا بصیرت،آگاهی،خبرگی و آشنایی کافی با علوم جامعه شناسی، روانشناسی و نحوه ارتباط با دیگران را دارند؟ لذا می طلبد افراد دارای شرایط و ویژگی های فوق در این مقوله وارد شوند تا شاهد کارآئی و تاثیر گذاری مثبت و بدون حاشیه در مقوله مورد بحث باشیم.

4) تغییر رویکرد فعلی امر به معروف و نهی از منکر از شیوه زور و تهدید به شیوه مذاکره و گفتگوی دوستانه، مشفقانه، روشنگرانه آنهم در بستر منطق، استدلال ، استفهام و به دور از جنجال و هیاهو و موضعگیری های جناحی و نامربوط، و البته رعایت و حفظ حرمت تفاوتهای تاریخی و پیشینه فرهنگی اقوام، ادیان مختلف ساکن در سرتاسر کشور.

جان کلام اگر بخواهیم فریضه مهم امر به معروف و نهی از منکر همانگونه که امام حسین(ع) در راستای اصلاح و راهنمایی جامعه آن را بکارگرفتند، ما نیز اگر در شرایط فعلی جامعه بخواهیم مسیر آن امام همام را در این مقوله طی نمائیم، می بایست بسترهای مورد اشاره فوق را در سطح جامعه آماده و مهیا کنیم در غیر اینصورت در مسیر اشتباه حرکت و راه به مقصد نخواهیم برد.

حکایت آموزنده 

عارفی را پرسیدند: ای شیخ فردی که عزادار امام حسین(ع) است و سیاه او را می پوشد و تاکنون ترک واجبات نکرده و در راه خدا انفاق و بخشش های فراوان به فقرا می کند ولی در مقابل این کارهای نیک و خدا پسندانه در خلوت به خانواده خود علی الخصوص زنش ظلم روا می دارد. طوری که به او توجه نمی کند ،خود می خورد و میآشامد، تو گویی که او را به اسارت گرفته است. مرد عارف گفت: اگر گفته های شما درست باشد و آن مرد مرتکب چنین کرداری است و بر آن همچنان استمرار دارد و اصرار می ورزد، او از شمار پیروان امام حسین بیرون بوده و تمام اعمال در ظاهر خوب اش هم باطل می باشد. زیرا که پیامبر اکرم (ص) می فرمایند: "هر مردی همسرش را آزار دهد، اگر تمام عمرش را روزه بگیرد و شب ها عبادت کند و بنده ها آزاد نماید و مال ها در راه خدا انفاق کند، خداوند هیچ نماز و کار نیکی از او نمی پذیرد. تا آنگاه که به زنش کمک کند و او را از خود راضی نگاه دارد. و برعکس این موضوع نیز صادق است.( ثواب الاعمال، ص 335،ج 1)."

بیست، درسی که از مکتب امام حسین(ع) باید آموخت 

1) رهایی از ترس، و شجاع بودن برای رسیدن به اهداف انسانی و آسمانی

2-)رهایی از دروغگویی در هر شرایطی از زندگی

3-)رهایی از پلیدی و خرافه گرایی و پیروی از عقلانیت در مسیر زندگی

4-)رهایی از اسارت و در بند بودن، و رسیدن به استقلال و آزادی، آنگونه که شایسته یک انسان است

5-) رهایی از وابستگی ها و دلبستگی ها به خاطر آرمان ها و اهداف انسانی

6-)رهایی از غیبت، و قضاوت و پیش داوری نسبت به دیگران

7-)رهایی از ظواهر دنیوی

8-)رهایی از اعمال تبعیض فیمابین انسان ها

9-) رهایی از های و هوی های ظاهری و توجه به کهن و ریشه موضوعات اجتماعی

10-) رهایی از ننگ حاصل از پذیرش ظلم و ستم به هر شکل و عنوان

11-) رهایی از جاه و مقام دنیوی به خاطر حفظ آرمان و نیات انسانی و الهی

12-)رهایی از مکر، ریا،تظاهر و دورویی، و داشتن صداقت در گفتار و عمل

13-)رهایی از آزار و اذیت دیگران و احترام به افراد جامعه، خانواده ، والدین و کودکان

14-) رهایی از حرص و ولع، و کسب ثروت نامشروع

15-) رهایی از خیانت و تفرقه، ودر عوض وفا به پیمان و حمایت از همدیگر در همه ی شرایط سخت و دشوار

16-) رهایی از بی تفاوتی به موضوعات و مشکلات اطرافیان و شانه خالی کردن از زیر بار مسئولیت

17-) رهایی از خود برتربینی و کوچک شمردن دیگران

18-)رهایی از ماندن در گذشته و نه ساختن آینده و غفلت از درس ها و تجربیات گذشته و حال

19-) رهایی از ناامیدی، و امید به خداوند در همه ی شرایط

20-)رهایی از افکار و قالب های ذهنی منفی