به سوی فردا

هفته قوه قضائیه

 از دیدگاه اسلام، منصب قضاوت، ظریف ترین، حسّاس ترین و مهم ترین، و در عین حال از خطرناک ترین جایگاه های اجتماعی در جامعه است. در یک نگرش، اسلام قاضی را نماینده خداوند در زمین و با فضیلت ترین انسان ها می داند، ولی در نگرشی دیگر، بدترینِ انسان ها بر کره خاکی به شمار می آورد. از همین روست که حضرت علی امیرمؤمنان علیه السلام در تعبیری زیبا و متین، خطاب به شریح قاضی می فرماید: «ای شریح! مجلس قضاوت، جایگاهی است که یا پیامبران و جانشینان به حق ایشان در آن قرار می گیرند، و یا سیه رویان و بدبختان بر آن تکیه می زنند». بر این پایه، فاصله میان قاضی شایسته و قاضی زشت کار، فاصله میان بالاترین درجات بهشت و پایین ترین درجات دوزخ دردناک است. در شرایط کنونی جامعه از مهمترین وظیفه قوه قضائیه میتوان به موارد زیر اشاره کرد: 

1) مبارزه با فساد و رانت خواری

2) جاری و ساری شدن حقوق شهروندی و رعایت آن از سوی افراد جامعه

3) مبارزه با قاچاق کالا در حمایت از سرمایه گذاری

4) مبارزه جدی با باندهای مافیای مواد مخدر

5) تغییر در برخی از قوانین قضایی متناسب با مقتضیات کنونی جامعه از جمله مهریه وچک

6) تلاش در راستای افزایش دانش حقوقی افراد جامعه

7) اقدام موثر در پیشگیری از وقوع جرم در جامعه و اصلاح مجرمین با راهکارهای کارشناسی شده

8) تلاش در راستای کم کردن فاصله طبقاتی و گسترانیدن عدالت اجتماعی

هفته قوی قضائیه بر  قضاتی که تلاش می کنند حق به حق دار برسد، مبارک باد.

روز دختر را جدی بگیریم

سالروز ولادت حضرت معصومه (س) در تقویم ملی ایران به نام روز دختر و برای ارج نهادن به این قشر عزیز جامعه نامگذاری شده است. چند نکته قابل تامل در این خصوص قابل ذکر می باشد: 

1) با توجه به اینکه دختران امروز،مادران فردای این مرز و بوم هستند. باید همواره این قشر را آنچان که شایسته است ارج نهیم و عزیز بداریم. ارج نهادن به معنای این نیست که صرفا یک روز خاص به صورت نمادین به نام « روز دختر » اختصاص یابد و در این روز با دادن گل و رد وبدل کردن پیامک و گذاشتن پست در اینستاگرام این روز و مناسبت را به شکل صوری و باری به هر جهت برگزار یا سپری کنیم. بدون اینکه پای درد و دل دختران مان بنشینیم و سعی کنیم تا آنهارا بفهمیم و متناسب با نیاز سنی درک شان کنیم . به عبارت دیگر با توجه به اهمیت جایگاه دختران به عنوان مادران آینده، هر روز را باید روز دختر تصور و تلقی کنیم.

2) برابر یافته های روان شناسی بالینی، دغدغه و مشکلات دختران امروز اساسا درک نشدن یا نادیده گرفته شدن،فشارهای روحی و روانی، نبودن یا پایین بودن اعتماد به نفس، دلواپسی ونگرانی از آینده(تحصیل،اشتغال)، نارضایتی از تبعیض جنسیتی ، و ،،،،است.

3) مهمترین و بهترین نهاد و رکنی که میتواند در رفع چالشهای عنوان شده فوق موثر و تاثیر گذار باشد،نهاد خانواده یعنی پدر و مادر است. خانواده باید توجه و وقت زیادی به فرزندان اعم از پسر و دختر،اختصاص دهد. هر چه قدر این ارتباط دو سویه بین اعضای خانواده و فرزندان خاصه دختران قوی،دوستانه و صمیمی باشد. قطع به یقین،دختران خانواده خود را محل امنی برای بیان مسائل و مشکلات به جای همسالان خود، خواهد یافت. که در این صورت اکثریت دغدغه های آنها به راحتی مرتفع خواهد شد. بدیهی است که برای فراهم نمودن چنین بستر مناسبی در محیط خانه و خانواده، میبایست بدوا  نسبت به رفع دغدغه های مالی و معاش خانواده و ایجاد احساس آرامش در پدر و مادر یا سرپرستان خانواده اقدام بعمل آورد.

4) توجه به آموزش های خانواده محور با هدف ترویج الگوی زندگی سالم و نحوی ارتباط با فرزندان(پسر و دختر)توسط نهاد های فرهنگی حاکم.

جان کلام هر چه قدر ارتباط خانواده با دختران با محبت،دوستانه و صمیمی باشد قطعا در جامعه شاهد حوادث تلخی که در ماههای گذشته که احساسات جامعه را جریحه دار کرد، نخواهیم بود. نمایشی و شکلی بودن گرامی داشت مقام دختران ( بخصوص دختران جوان) و توجه نکردن به مشکلات و دغدغه آنها از طرف خانواده و حاکمیت، کماکان باید خودمان را برای شنیدن اخبار ناگوار همچون قتل دختران توسط پدران خود، آماده کنیم.لذا روز دختر را جدی بگیریم و متناسب با واقعیت های جامعه با آنها رفتار کنیم.

تولد

با عنایت و لطف الهی امروز 49سالگی را به پایان رسانیده و گام به 50سالگی نهادم. نیم قرن نخست را پشت سر نهاده و در آستانه نیم قرن دوم قرار گرفتم. طبق روال معمولِ چنین مناسبت هائی دوستان و آشنایان ضمن تبریک، عمری 120ساله برای فردی که زاد روزش می‌باشد آرزو می کنند.لیک، بنظر می رسد هر موجودی یک بار خلق می شود و تمام می شود.اما انسان یک ویژگی مهم دارد،غیر از اینکه یک بار خلق شده است. موظف است یک بار هم خودش را خلق کند. و تولدی دوباره یابد. انسان ضمن اینکه مخلوق است، می بایست خالق خودش هم باشد. انسان چه چیزی را خلق کند؟خودش را. یعنی تولد و بازآفرینیِ دوباره . این جهاد اکبر که توصیه شده است همان مبارزه با نفس و زاییدن دوباره"خود" است. امیدوارم در مدت باقی مانده عمر خویش، که انتهای آن نا معلوم است و تحت اراده خداوند می باشد، از این توانائی برخوردار باشم که قدمی در راه اراده و خواست او، بردارم و ضمن مبارزه با انفاس شیطانی، التیام بخش دردی از دردهای انسان های اطراف خودم باشم که آن ، بازآفرینی، بلوغ فکری و تولد نوین من خواهد بود و آن چندین برابر تولد سنیِ مرسوم ارزشمند و واجد اهمیت می باشد. 

دوازدهم ژوئن،روزجهانی مبارزه با کار کودکان 

فقردرجامعه قربانیان زیادی دارد که یکی از مظلوم ترین، ضعیف ترین و آسیب پذیرترین قربانیان آن، کودکان کار می باشد.کار کودکان چه در کشورهای توسعه نیافته، چه در کشورهای در حال توسعه و حتی در کشورهای توسعه یافته، با درصد های متفاوت ، کیفیت و اشکال مختلف وجود دارد. به عبارت دیگر موضوع کار کودکان امری متمایل به مطلق است تا نسبی ، لذا اینکه بگوئیم در فلان کشور این پدیده وجود دارد و در کشور دیگر با پدیده کار کودکان و چالشهای آن مواجه نیستند نمی تواند صحت داشته باشد.انگار در همه جای دنیا کار کشیدن از کودکان جزء جدا نشدنی از اقتصاد و آسیب هایش شده است. کودکان، اساسا به دلیل وجود فقر در جامعه و همچنین نیازها و مشکلات روحی و کمبودهای عاطفی شدید ناشی از فقر اقتصادی و فرهنگی خانواده ها، خواسته و یا ناخواسته به سمت کار کردن سوق پیدا می کنند و در اکثر مواقع به طرف باند های مافیای قاچاق انسان و مواد افیونی و سایر سوء استفاده ها کشیده می شوند. کار کودکان در شرایط کنونی اقتصاد دنیا و آمیخته شدن و سوق پیدا کردن آن به سمت و سوی باند های مافیایی، مبارزه با این پدیده اجتماعی و جامعه شناختی را با مشکل جدی مواجه کرده است. مهمترین راهکار اثر گذاردر این ارتباط مبارزه با فقر و برقراری عدالت اقتصادی و افزایش حمایت های اجتماعی در مبارزه با پدیده کارکودک می باشد. از جمله حمایت های اجتماعی میتوان به تعیین ابزارهای حمایتی افراد جامعه بویژه خانوارهایی که در زیر خط فقر مطلق قرار دارند در راستای مراقبت و پشتیبانی در مقابل پیامدهای اقتصادی و رویداد های مختلف همانند بیماری، معلولیت،بیکاری و سالخوردگی، اشاره کرد. واقعیت این است تا زمانی که فقر در جامعه و خانوارهایی فاقد درآمد استاندارد حداقلی( چنانچه چشم بر واقعیت تلخ و دردناک وجود خانواده‌های مطلقا فاقد درآمد فرو بندیم) وجود دارند هرچقدر هم که سازمان های بین المللی در این خصوص شعار بدهند و بخشنامه و مقاوله نامه تصویب کنند، تداوم کار کودک، و پدیده کودکان کار همچنان ادامه خواهد داشت و این پدیده به هیچ شکلی از میان نخواهد رفت. به امید روزی که فقر که زمینه ساز و عامل اصلی بوجود آورنده کار کودکان در جهان می باشد از بین برود که آن وقت به معنای واقعی کلمه، روز جهانی عاری از کار کودکان خواهد بود.

هفت خوان ثبت نام خودرو 

1- خوان اول:نبرد رخش با شیر(جنگ متقاضی با سامانه ثبت نام خودرو)

2- خوان دوم: دست یافتن رستم  به چشمه آب(پیدا کردن شخص ثالث برای مباشرت در امر ثبت نام در سامانه توسط متقاضی)

3- خوان سوم: نبرد رستم با اژدها(مبارزه ستوه آورِ متقاضی با سامانه، برای ثبت نام موفقیت آمیز و اخذ کد رهگیری)

4- خوان چهارم: ناکامی در کشتن زن جادوگر(هنگ کردن سامانه به جهت ثبت نام خانم ها به جای آقایان)

5- خوان پنجم: مبارزه رستم با اژدهای چند سر (رکپ سامانه ثبت نام به متقاضی به دلیل اعلام مشخصات نادرست و ثبت نام در سامانه های فروش دیگر )

6- خوان ششم:نبرد رستم و ارژنگ دیو(جنگ خوش خیالانه و خود فریبانه متقاضی با سامانه برای برنده شدن در قرعه کشی خودرو)

7- خوان هفتم:کشتن رستم دیو سپید را(ناک اوت شدن متقاضی توسط سامانه و برنده نشدن در قرعه کشی و برگشت به خوان اول)

« این قافله عمر عجب میگذرد.»

مردم، نیروی بدون جانشین 

( مردم،با دیواری کوتاه، اما تکیه گاهی بلند و استوار برای میهن)

تاریخ چهل و اند سال گذشته بروشنی بیانگر این امر مهم است که مردم میهن دوست، باشرف و فهیم ایران در برابر تمامی حوادث و مشکلات کشور اعم از زلزله،سیل،جنگ تحمیلی، خاموش کردن آتش سوزی در جنگل ها و مراتع و اخیرا در شیوع ویروس کرونا، همواره پای کار بوده اند و از جان و مال خود مایه گذاشته اند. و اگر نبود ایثار،همت، شجاعت و حضور بی منت و بی ادعای مردم در مبارزه با چالش های عنوان شده، معلوم نبود که آیا دولت مردان و متولیان امر، می توانستند رویدادهای تلخ فوق را کنترل و مدیریت نموده و برآنها فایق بیایند؟ پاسخ کاملا واضح و روشن است و نیازی به توضیح و ورود به جزئیات هرکدام از مثال های فوق ندارد. متولیان امر مطمئن باشند علیرغم همه ی مشکلات معیشتی و اقتصادی که این جماعت شریف را تحت فشار قرار داده و گاها انتقاد وگلایه بجا و برحقی نیز در این خصوص دارند لیکن اگر خدای ناکرده باز هم اتفاقاتی مشابه و حتی بدتر از آن کشور را تهدید کند. قطعا باز این مردم خواهد بود که با همت و حضور همیشگی خود در عرصه و میدان و همچنان جلوتر و با انگیزه تر از مسئولین با مشکلات و تهدید ها مقابله و جدال خواهند نمود. چه، این را بارها به عینه ثابت کرده اند و خود حاکمیت نیز بارها به آن اذعان نموده است. آیا شایسته نیست که قدر، منزلت و ارزش این مردم شریف را دانست در قبال شان ادای حق نمود و در جهت رفع مشکلات و نیاز های اساسی آنها گامهای عملی و ملموس برداشت؟

 آیا انصاف است که در بروز و ظهور چالشها و مشکلات از مردم استمداد بطلبیم و در سایر زمان ها به فکر چاره اندیشی و اقدام قاطع جهت حل و رفع مشکلات اساسی و قانونی آنها نباشیم. آیا این نوع نگاه، رویکرد و نگرش منطقی و عقلایی می باشد؟ به هیچ عنوان هیچ نیروی نمی تواند جایگزین نیرو و انرژی سیل مثبت و خروشان مردم در میهن باشد. لذا باید قدر این توان مردمی را دانست و در حفظ و مراقبت از آن دقیق،کوشا بود و بدرستی احساس مسئولیت نمود. نباید طوری رفتار کنیم که این زنجیر محکم مردمی، زنگ بزند و در شرایط سخت پیش رو که قطعا با توجه به شرایط سیاسی و اقتصادی و تحریم های ناجوانمردانه ادامه دار خواهد بود، آن استحکام و مقاومت اولیه خود را نداشته باشد. چه، جبران این ضایعه زمانبر و هزینه بر بوده و شاید غیرممکن باشد. فارغ از هرگونه جهت گیری سیاسی و حزبی به راستی مردم کشور ایران مردمانی شریف و مهربان هستند و در عین حال مدافع سرسخت در مقابل خطرات و تهدیداتی که کشورشان را تهدید می کند. آیا به نظر شما نباید قدردان این مردم بود و به حقوق اولیه آنها احترام گذاشت و در راستای رفع مشکلات آنها گام برداشت؟ چه زیبا فرموده حضرت امام خمینی(ره):وظیفه ما و همه دست اندرکاران است که به این مردم خدمت کنیم و در غم و شادی و مشکلات آنان شریک باشیم که گمان نمی کنم عبادتی بالاتر از خدمت به محرومین وجود داشته باشد(صحیفه امام، صفحه 342). به امید آن روز

روز جهانی محیط زیست 

محیط زیست متعلق به همه ی انسان ها و تمامی موجودات زنده ، و فراتر از آن متعلق به نسل های آینده است. لذا بدون استثناء همگان در نگاهداری و پاس ‌داشت آن مسئول بوده و باید کوشا باشند. این نگرش و تفکر که دولت یا قوانین مصوب مجلس به تنهایی میتواند با چالش های محیط زیست کشور، که برابر گزارش های ارائه شده از سوی سازمان جهانی محیط زیست از شرایط مطلوبی برخوردار نمی باشد، مقابله کند و یا از عهده حفاظت از آن برآید، خیالی باطل است. ایران برابر گزارش های بین المللی منتشر شده امسال در تخریب محیط زیست رتبه سوم و در تخریب جنگل ها رتبه ششم را کسب کرده است. برای اینکه در زمینه محیط زیست بتوانیم در سال های آینده در جایگاه مناسب قرار بگیریم، می بایست راهکارهای حداقلی زیر بطور دقیق و کامل جزء اولویت های اساسی حاکمیت قرار بگیرد:

1-ارائه آموزش های عمومی به افراد جامعه با استفاده از ظرفیت آموزش رسمی کشور، رسانه ملی ،فضای مجازی و سازمان های مردم نهاد به نحوی که مردم ضمن آشنایی با اهمیت حفظ و ضرورت پاکیزه داشت محیط زیست، با تهدید ها و آثار زیانباری که تخریب و آلوده کردن محیط زیست بر زندگی تک تک آنها و حتی نسل های آینده میتواند داشته باشد بخوبی آشنا شوند.

2-نوسازی ناوگان حمل و نقل عمومی و احداث مترو در همه ی کلان شهرها و ایجاد زمینه و تسهیلات مناسب برای استفاده افراد جامعه از وسایل نقلیه عمومی و خصوصی با سوخت های سبز و انرژی های پاک، مثل موتور ها و ماشین های که با برق کار می کنند ، همچنین نوسازی صنایع آلوده کننده و،،،

3-استفاده از ظرفیت شرکت های دانش بنیان برای باز آفرینی و ایجاد ارزش افزوده از زباله ها بویژه زباله های پلاستیکی و نخاله های ساختمانی ( بعنوان مثال برای بازیافت و تولید مصالح ساختمانی بطور انبوه و ایجاد بسترهای استفاده آن در ساخت و ساز ساختمانها در اقصی نقاط کشور). 

4-ممانعت سفت و سخت و بی تعارف از نادیده گرفتن پیوست های زیست محیطی در اجرای پروژه های عمرانی و اقتصادی در کشور. به عبارت دیگر به منظور اجرای سریع پروژه های مورد اشاره و افتتاح زودتر از موعد مقررطرح ها، پیوست های زیست محیطی، فدای پروژهای عمرانی و اقتصادی می گردد. که نمونه های فراوانی از آن را در کشور سراغ داریم. اگر دوستان در یکی از شب ها، سری به مسکن های ساخته شده در اطراف شهرها بزنند. قطعا خواهند دید که چه بلای بر سر محیط زیست آمده است. روز جهانی محیط زیست مبارک.

دست دوستی( طلائی, یا همچنان مسین؟) 

جناب رئیس جمهور در حساب توئیتری خود پیام کوتاهی گذاشته با این مضمون:" با عبور از سن 40سالگی و آغاز دهه پنجم فعالیت آن،مردم چشم امید به همکاری یک ساله دولت دوازدهم و مجلس یازدهم دوخته اند. دولت از هم اکنون دست دوستی خود را به شما مجلس جدید دراز می کند"

 این توئیت کوتاه سوال هایی را در ذهن خوانندگان آن ایجاد می کند, از جمله

-)مگر میان مجالس گذشته و دولت دشمنی برقرار بوده است؟ با به عبارتی قهر سیاسی بین این دو قوه وجود داشته است که ایشان دست دوستی به سوی مجلس جدید دراز کرده است.

-)آیا در یک سال عمر سیاسی باقی مانده از دولت دوازدهم،اگر مجلس جدید طرح دوستی دولت را بپذیرد وبه وفاق آن را فشار دهد، مشکلات چهل سال انباشته مردم در همین یک سال حل و فصل خواهد شد؟

-)آیا مجلس یازدهم که هنوز مستقر نشده ، ترکیب و وزن اعضاء آن مشخص نبوده، و بسیاری از نمایندگان هنوز با ساز و کار آن آشنا نمی باشند نیامده،طرح و برنامه خاصی برای حل معضلات کشور در تمام حوزه ها دارد که اینقدر روی آن مانور سیاسی انجام گرفته و تلاش در یارگیری می‌شود؟ طوری که به گفته رئیس دولت، مردم چشم امید به آن بسته اند. واقعیت اینست که پس از تجربه گران چهل ساله، مردم دیگر دیدگان شان نزدیک بین شده وچشم امیدشان آب مروارید آورده، چه کسی باور میکند که مردم واقعا دل به چنین وعده وعیدهایی داده و بدان امید داشته باشند؟

قضاوت با خود خوانندگان عزیز و فهیم.

چند نرخی بودن اجناس در آق شهر 

روزی ملانصرالدین به همراه عیال خویش جهت خرید مایحتاج راهی بازار شهرشد. درآق شهر زادگاه ملا، بازار قدیمی وجود داشت که اهالی جهت خرید و تأمین کلیه مایحتاج خود به آنجا مراجعه میکردند. شکل و شمایل بازار طوری بود که مشتریان از یک طرف به بازار وارد و بعد از خرید از سوی دیگر آن خارج میشدند( مشابه چنین مراکز خریدی را امروزه"مال" میگویند.) ملانصرالدین وقتی وارد بازارشد لیست خرید را از زنش گرفت. در لیست خرید زن ملا پنج قلم جنس نوشته بود که عبارت بودند از سیب زمینی،،پیاز،برنج،مرغ و گوشت. ملا برای خرید سیب زمینی به اولین مغازه بازار مراجعه کرد و هر کیلوی آن را به قیمت 20تومان خرید. نصرالدین برای خرید پیاز به مغازه بعدی مراجعه و در آنجا مشاهده کرد که قیمت سیب زمینی که ظاهرآن نیز بهتر از مغازه اولی بود، هرکیلو 15 تومان قیمت خورده است. ملا از صاحب مغازه سوال کرد که چرا قیمت سیب زمینی شما از مغازه بغلی پائین تر است؟فروشنده جواب داد که ملا مغازه او اجاره است ولی این دکان ملک شخصی من می باشد. مغازه قبلی برای اینکه بتواند هزینه اجاره مغازه را تامین کند اجناس خود را با قیمتی بالاتر از مغازه های شخصی می فروشد. آملا! در این بازار اکثر مغازه ها به این شکل کالاهای خود را عرضه می کنند. ملا نهایتا با زنش کلیه پنج قلم مورد نظر در لیست خرید خود را درحالیکه از قیمت های متفاوت و مختلف هر قلم از آنها سرسام گرفته بود تهیه کرد. ملانصرالدین که از این شرایط بازار و قیمت های چندگانه در خصوص یک کالا، آشفته و عصبانی شده بود به عیالش گفت: فردا کاری می کنم که آبرویی برای خزانه دار شهر که مسئول آشفته بازار قیمت ها می باشد، باقی نماند. فردای آن روز نصرالدین خر وفادارش را برای فروش به میدان شهر برد. افرادی که برای خرید آمده بودند در کمال حیرت و ناباوری فراوان دیدند که ملا روی سر خرش قیمت 400تومان، روی سمت راست 500تومان و روی سمت چپ بدن حیوان 600 تومان، روی پاهایش 200 تومان و روی دم خرش 100 تومان قیمت با رنگ قرمز نوشته است. یکی از مشتریان پرسید ملا بالاخره این حیوان را چند می فروشی؟ نصرالدین در جواب آن مرد گفت: بسته به این است که در کدام طرف حیوان ایستاده باشید. نفر دیگر که از این کار نصرالدین مبهوت مانده بود پرسید: ملا این چه شیوه فروش حیوان است. تازه این روش را کشف کرده ای؟ نصرالدین گفت: مرد دیروز برای خرید به بازار رفته بودم، در آنجا دیدم که اجناس مشابه در بازار با قیمتهای کاملاً مختلف و متفاوتی عرضه می‌شود. یکی سیب زمینی را 20تومان می فروشد. مغازه دیگر همان سیب زمینی را 15 تومان به مشتریان عرضه می کند. اگر بخواهی چند جنس بخری با توجه به چند گانه بودن قیمت ها باید ساعت ها در بازار بگردی تا جنس خود را به قیمت مناسب تهیه کنی. طوری که من دیروز ساعت 10 صبح رفتم بازار و ساعت14 بعد از ظهر از آنجا، خسته و کوفته خارج شدم. این کار امروز من فقط به خاطر اعتراض به خزانه دار آق شهر بود که هیچ فکری به قیمت های چند گانه اجناس نمی کند. والا من این حیوان وفادر خودم را به هیچ قیمتی نمی فروشم.

فارغ از طنز تلخ گونه متن بالا، واقعیت این است که تا چه زمانی قرار است اقتصاد کشور به صورت دو نرخی اداره گردد. دلار دو نرخی، خودرو دو نرخی، طلا دو نرخی، شکر دو نرخی، گندم دو نرخی، سوخت دو نرخی، نهاده های دامی دو نرخی و سایر موارد دیگر. تا زمانی که دو نرخی بودن موارد ذکر شده فوق در اقتصاد کشور جاری و ساری است و چاره ای اساسی برای آن اندیشیده نشود، فساد و رانت بخصوص فساد های مالی سازمان یافته از اقتصاد کشور رخت بر نخواهد بست. اینکه بتوانیم با صدور حکم و دستور یا تصویب مقررات کارشناسی نشده و ناپایدار، و نظارت غیرمسئولانه بر این موضوع یعنی فساد سازمان یافته و سیستمی، فایق آئیم و اقتصاد و بازارمان را مدیریت کنیم. تصوری است که تجربیات متوالی و تکراری گذشته، نادرستی و عدم کارآیی آن را به اثبات رسانده است. چرا که اگر غیر از این بود این بیماری مزمن اقتصادی تاکنون درمان شده بود که چنین نیست. برای نجات اقتصاد باید به هر نحوی که شده به سمت تک نرخی کردن قیمت ها در کشور حرکت کرد، ولاغیر.

بورس چیه؟ 

دریکی از قسمت های سریال طنز نقطه چین، مهران مدیری از بامشاد( که رضا شفیعی جم نقش آن را بازی می کرد) می پرسد " بورس چیه؟"بامشاد پاسخ میدهد بازاری است که درآن خرید می کنند. مدیری دوباره از بامشاد می پرسد بازار بورس کجاست که خرید می کنند؟ بامشاد پاسخ میدهد: بورس بازاری است که داخل اش پراز مغازه کفش فروشی،طلا فروشی و غیره است. مدیری میپرسد: بامشاد، تو بورس چی می خرند؟ بامشاد در جواب مدیری میگوید: بورس می خرند. مدیری برای چندمین بار سؤال می کند " بورس چیه؟" بامشاد در پاسخ عنوان می کند که همه می دوند، بورس همون شانه و بورسه سره که تو بورس، می فروشند.،،،،،

 شاید این سریال طنز باعث شد که ما بخندیم و با تماشای یک نمایش طنز سطحی در باره موضوعی عمیق ، ساعتی را سرخوشانه با آن سپری کنیم. ولی وقتی به عمق موضوع و سوژه مینگریم، می بینیم که اکثریت افراد جامعه از بورس و بازار سرمایه که یکی از ارکان و شاخص های مهم اقتصادی هر کشوری محسوب میشود اطلاعاتی ندارند و این عدم آگاهی بسیار گسترده و عام می باشد، چه،باستثناء متولیان و کارگزاران بورس، سهامداران عمده، و اقتصاد دانان، خواص جامعه نیز اطلاعات بورسی شان در حد پائینی قرار دارد.

حال که قرار شده ظرف چند ماه آینده سهام عدالت، آزاد سازی شود و مدیریت آن در اختیار خود مردم قرار بگیرد. موضوع بورس و به عبارت دیگر بازار سرمایه و خرید و فروش سهام، لق لقه زبان قریب به اتفاق افراد جامعه شده است. طوری که همه جا اعم از بازار،ادارات، داخل خانه ها و سایر اماکن عمومی از فروش سهام و پولدار شدن در کوتاه ترین زمان ممکن، سخن می گویند و منتظرند به محض رسیدن زمان موعود، سهم خود را بفروشند و به خیال خودشان پول باد آورده ای به دست آورند.

در این یادداشت نمی گنجد که در مورد بورس، انواع بازار سرمایه، نحوه خرید و فروش و سایرشاخص های مهم بورس به صورت تخصصی وارد شویم. ولی به این نکته مهم اشاره می گردد که اگر بورس و بازارسرمایه از شفافیت کامل برخوردار باشد و افراد جامعه با آگاهی و دانش کافی وارد عرصه بورس شوند و بجای فروش سهام عدالت خویش ، با سرمایه ولو اندک خود، سهام شرکت ها را بخرند. قطعا این امر برتوسعه و رشد اقتصادی کشور تاثیرگذار خواهد بود. با توجه به اینکه در شرایط کنونی بار روانی جامعه در خصوص آزاد سازی سهام عدالت و فروش آن به نوعی ملتهب شده است در این ارتباط به چند نکته مهم در زیر اشاره می گردد:

-)هرچند که اکثر کارشناسان، اقتصاددانان و مقامات بلند پایه به کرات به مردم توصیه می کنند که از فروش شتاب زده سهام خود به پرهیزند. ولی واقعیت این است با توجه به اینکه اکثریت افراد جامعه در شرایط حاد معیشتی به سر می برند به محض رسیدن زمان مورد نظر، با توجه به ارزش گذاری های اعلامی از سوی رسانه ها که میانگین هر سهم را ما بین 12 تا 16 میلیون تومان اعلام کرده اند، نسبت به عرضه و فروش آن اقدام خواهند کرد. چنین اقدامی موجب افزایش نقدینگی در جامعه شده و آثار تورمی به دنبال خود خواهد داشت. اگر این امر به وقوع بپیوندد به نوعی از اهداف طرح سهام عدالت که همانا توزیع عادلانه ثروت بین آحاد جامعه می باشد، فاصله خواهیم گرفت.

-) یک اصل مهم در بورس وجود دارد و آن این است که می بایست سرمایه ویا به قول معروف پول اضافی توسط افراد در بورس سرمایه گذاری گردد تا از سود حاصله آن استفاده کنند. در این حالت در صورت ضرر و زیان کل سرمایه و دارایی فرد، به خطر نمی افتد. نه اینکه فرد با هدف کسب سود کلان وسوسه گردد و کل دارایی منقول و غیرمنقول خود را وارد بورس کند ( در واقع قمار کند),که در صورت زیان، کل آنها به خطر می افتد و این یعنی ورشکستگی فرد.

-) اگر چه روش غیر مستقیم نیز برای آزاد سازی سهام عدالت پیش بینی شده که مردم از طریق صندوق های سرمایه گذاری استانی مبادرت به سرمایه گذاری در بورس کنند. ولی با توجه به اینکه هنوز در بورس ایران شفافیت لازم و کافی وجود ندارد و رانت اطلاعاتی غیر حرفه ای بیداد می کند. این امر باعث خواهد شد آنهایی که دانش بورسی ندارند سود آنچنانی نکنند و سرمایه اولیه شان افزایش چندانی نداشته باشد و سود به جیب دلالان و سود جویان واریز گردد.

-)چنانکه اکثریت دارندگان سهام عدالت،در بازه زمانی کوتاه نسبت به عرضه سهام اقدام نمایند،بلافاصله قیمت سهام بشدت افت خواهد نمود. که این وضعیت با توجه به شرایط اقتصادی کشور از جمله کاهش قیمت نفت، شیوع ویروس کرونا که ادامه دار نیز می باشد و همچنین تورم بالا و رشد نقدینگی منفی، سم مهلکی برای بازار سرمایه محسوب می گردد.

 با توجه به موارد عنوان شده ، ضرورت دارد متولیان و مسئولان ذیربط در راستای شفاف سازی فعالیت ها در بورس بر اساس قوانین و استاندارد ها، ارائه آموزش های ساده و روان به افراد جامعه و از همه مهمتر جلوگیری از فروش یکجای سهام توسط افراد جامعه، تمهیدات لازم را اتخاذ کنند و زمینه را چنان مهیا نمایند که اکثر مردم بتوانند با اعتماد جذب بازار سرمایه شده و با فعالیت سالم و آگاهانه، سودی بدست آورند. چه، در این صورت هم فعالیت های اقتصادی رشد پیدا می کند و هم درآمد و معیشت افراد جامعه بهبود می یابد.