همه ی انسانها مهم هستند...
در زمان تاسیس حکومت اسلامی توسط پیامبر برزگ اسلام ، زمانی که ایشان احساس کردند به خاطر شرایط سیاسی و اقتصادی آن زمان جان و مال مسلمانانی که به تازگی به این دین گرویده اند در خطر است دستور دادند که آنها به کشور حبشه مهاجرت کنند. تعداد زیادی از مسلمانان در اجرای فرمان پیامبر عظیم شان به سوی کشور مزبور حرکت کردند . پادشاهان حبشه علیرغم وجود فشارهای به قول امروزی سیاسی و اجتماعی آن زمان و نداشتن هیچگونه شناخت از دین اسلام، به همه مهاجران پناه داد و آنها مدتها در آن کشور با آرامش خاطر زندگی و حتی دین اسلام را نیز ترویج دادند . متاسفانه امروز شاهد هستیم تعدادی از مسلمانان روهینگیا کشور میانمار به دلیل حفظ جان و مالشان و ترس از کشته شدن به دست افراطیون بودایی آن کشور، توسط کشتی به سوی کشورهای اسلامی منطقه (مالزی، اندونزی و تایلند) حرکت کرده اند. ولی در کمال ناباوری کشورهای مزبور مرزهای آبی خود را روی آنها بسته و از ورود آواره گان به کشورشان خودداری کرده و می کنند و مسافران تشنه و گرسنه روزهاست روی آب آواره مانده اند که در بین آنها زن ها و کودک نیز وجود دارد. آدم تعجب می کند از این رفتار ضد انسانی کشورهای به اصطلاح مسلمان منطقه جنوب شرقی آسیا که چطور خودشان را کشور مسلمان معرفی می کنند ولی از پناه دادن به تعدادی انسان فقیر و گرسنه که تنها خواسته یشان داشتن حداقل مایحتاج زندگی روزانه می باشد خودداری می کنند و آنها را مثل توپ پینگ پونگ به این طرف و آن طرف هدایت می کنند. کجای این عمل مسلمانی و یا انسانی است . با این اوصاف شما از افراطیون بودایی که قصد جان آنها را کرده اند چه فرقی دارید..
در کشور خودمان نیز تا آنجایی که سراغ دارم در این ارتباط نه از سوی مسئولین رسمی کشور اظهارنظری شده و نه تاکنون کمک های انسان دوستانه ی برای آنها ارسال شده است. امیدوارم اطلاعات بنده ناقص باشد در غیر اینصورت وای بر ما.......
در پایان انتظار می رود همانگونه که جهت کمک رسانی به کشور مسلمان یمن زیر فشارهای سیاسی و اربده کشی مخالفان تلاش شده و میشود تا کمک های بشردوستانه به آنها برسد که باید هم اینطور نیز باشد . باید به جهت کمک به مسلمانان آواره ی میانماری که مدت هاست روی دریا بدون غذاو دارو روزگار می گذرانند، حمایت های همه جانبه از سوی کشورمان اتخاذ گردد تا بتوانیم به عنوان سکاندار کشورهای مسلمان، بدون ملاحظات سیاسی این شعار را که همه انسانها بدون توجه به نژاد، مذهب، عقیده و رنگ پوست مهم هستند را در جهان پیاده سازی کنیم.
برداشت های غلط از مفهوم اقتصاد مقاومتی
این روزها شاهد هستیم که اکثر اقدامات انجام یافته در حوزه های مختلف اقتصادی اعم از کشاورزی، صنعت و خدمات از سوی نهادها و ارگانهای دولتی و حتی بخش خصوصی، به اقتصاد مقاومتی منتسب می شود. گویا قبل از مطرح شدن اقتصاد مقاومتی، این گونه فعالیت ها از جمله؛ افتتاح واحد های مرغداری، سالن ورزشی، راه اندازی پرورش قارچ و دیگر فعالیت های مشابه، در کشور وجود نداشته و به برکت طرح موضوع اقتصاد مقاومتی چنین نتایجی نصیب کشور شده است. پس اگر این گونه فعالیت های ما در راستای اقتصاد مقاومتی بوده، چرا هنوز کشور در تهیه و تولید برخی از کالا و مواد اولیه استراتژیک، با مشکل مواجه می باشد.
به نظر می آید هنوز در خصوص مفهوم اقتصاد مقاومتی در کشور، گفتمان واحد و یکسانی وجود ندارد و هر شخص متناسب با استدلال و برداشت های خود از موضوع، اظهار نظر می کند.
این در حالی است که از ابتدای مطرح شدن اصطلاح اقتصاد مقاومتی، رهبر معظم انقلاب در سخنرانی های گوناگون به تبیین این مفهوم پرداخته اند. ایشان معنای اقصاد مقاومتی را چنین بیان نموده اند؛ اقتصاد مقاومتی معنایش این است که ما یک اقتصادی داشته باشیم که هم روند رو به رشد اقتصادی در کشور محفوظ بماند، هم آسیب پذیری اش کاهش پیدا کند، یعنی موضوع اقتصادی کشور و نظام اقتصادی جوری باشد که در مقابل ترفندهای دشمنان، که همیشگی و به شکل های مختلف خواهد بود، کمتر آسیب ببیند و اختلال پیدا کند. و همچنین ایشان در جای دیگر این مفهوم را چنین معنا می کنند.
اقتصاد مقاومتی فقط جنبه نفعی نیست، این جور نیست که اقتصاد مقاومتی معنایش حصار کشیدن دور خود و فقط انجام کارهای تدافعی باشد. نه، اقتصاد مقاومتی یعنی آن اقتصادی که یک ملت امکان می دهد و اجازه می دهد که حتی در شرایط فشار هم رشد و شکوفایی خودشان را داشته باشند.
حال سوال اینجاست که اقتصاد کشور چه آسیب ها و نقاط ضعیفی دارد که باعث بروز تهدیدهای دشمن شده است و مؤلفه های اقتصاد مقاومتی برای تبدیل کردن این نقاط به فرصت چیست؟
مبنای پاسخ به این پرسش ها دیدگاه های رهبر معظم انقلاب در باره مؤلفه های اقتصاد مقاومتی است که به اجمال به این مؤلفه ها اشاره می شود.
1- دولتی بودن اقتصاد یکی از اساسی ترین نقاط ضعف اقتصاد ایران است که زمینه تهدیدهای خارجی را نیز فراهم می آورد. در واقع ساختار اصل اقتصاد و بنگاهای اقتصادی کشور را شرکت های بزرگ دولتی تشکیل می دهند. این شرکت ها، به علت پایین بودن بهره وری و نداشتن پویایی، قدرت تحول و توان انطباق کافی با تغییرات و تهدیدهای محیطی را ندارد. بنابراین تحریم مواد اولیه یا محصولات این شرکت ها به عنوان تهدید خارجی، اسباب چالش در اقتصاد را فراهم می آورد. از این رو، یکی از مؤلفه های اقتصاد مقاومتی مردمی کردن اقتصاد به شمار می رود. که مورد تأکید رهبر معظم انقلاب نیز قرار گرفته است.
2- وابستگی اقتصاد ایران و بودجه ی دولت به فروش مواد خام و با ارزش افزوده ی پایین که مصداق بارز این موضوع وابستگی اقتصاد به فروش نفت خام است، ریشه اصلی این معضل در ضعف دانش و تکنولوژی در این صنعت و شرکت های فعال در این حوزه است که متأسفانه این مسئله باعث شده است نقطه قوتی به نام منابع زیر زمینی، به اهرمی برای تحریم و فشار به اقتصاد ایران تبدیل شود. بنابراین یکی دیگر از مؤلفه های اقتصاد مقاومتی کاهش و قطع وابستگی به نفت است.
3- یکی دیگر نقاط تهدید زای اقتصاد ایران مدیریت مصرف است. این موضوع، از یک سو مربوط به تعادل و عدم اسراف در مصرف و از سوی دیگر، مربوط به اهمیت مصرف تولیدات داخلی از سوی مصرف کننده ی داخلی است. بنابراین یکی دیگر از مؤلفه های اقتصادی موضوع مدیریت مصرف است.
4- بهره وری پایین عوامل تولید و استفاده ی نامناسب و ناکارا از منابع، امکانات و زمان از دیگر نقاط ضعف اقتصاد ایران است. بنابراین بالا بودن بهره وری نیز یکی از مؤلفه های اقتصاد مقاومتی به شمار می رود.
5- یکی از نقاط ضعف اقتصاد کشور پایین بودن میزان خلاقیت و نوآوری و ضعف فناوری بنگاه های اقتصادی است. در حقیقت این مسئله اقتصاد وضعیت کشور را مصرف کننده ی فناوری خارجی نموده است و این خود زمینه ی آسیب پذیری اقتصاد کشور در برابر تحریم بیگانگان فراهم ما می نماید و سایر مؤلفه های اقتصاد را نیز تحت تأثیر قرار می دهد. به همین دلیل، رهبر معظم انقلاب از مهم ترین مظاهر و مؤثرترین مؤلفه ی اقتصاد مقاومتی را شرکت های دانش بنیان دانسته اند. همچنین ایشان در جای دیگر از اقتصاد دانش بنیان به عنوان یکی از سرفصل های اقتصاد مقاومتی نام می برند.
6- یکی دیگر از چالش های اقتصاد مقاومتی ضعف تولید ملی و عدم توان خودکفایی در تولید کالاهای استراتژیک مورد نیاز کشور است. بنابراین حمایت از تولید ملی نیز یکی دیگر از مؤلفه های اقتصاد مقاومتی محسوب می شود.
همانطور که مشخص گردید زمانیکه اقدامات ما در چهارچوب مؤلفه های مورد اشاره باشد، میتوانیم عنوان کنیم که در راستای سیاست های اقتصاد مقاومتی قدمهای برداشته ایم. در غیر اینصورت دیگر فعالیت ها هر چند که قابل تحسین و ارزشمند از حیث تأثیرگذاری مثبت در اقتصاد کشور و منطقه می باشند، نمی توانندجزء مؤلفه های اقتصاد مقاومتی لحاظ گردد. پس بیائید در کاربری کردن مفاهیم اقتصادی در جامعه، دقیق و حساب شده عمل کنیم
منبع: سایت دفتر مقام معظم رهبری
پدافند غیر عامل از شعار تا عمل
از 9-3 آبان ماه، هفته پدافند غیر عامل نامگذاری شده است. لذا به مناسبت هفته مزبور، جلسات، نشست ها، و مانورهایی در سطح کشور و به تبع آن در استانها برگزار گردید. توفیق شد در یکی از جلسات پدافند غیر عامل در استان که اجرای مانور نیز در آن پیش بینی شده بود شرکت نمایم. در این مراسم بروشوری در خصوص شناخت پدافند غیر عامل بین شرکت کنندگان توزیع گردید ، که بعد از مراسم فرصتی پیش آمد که متن بروشور را به دقت مطالعه کنم.
در این بروشور آموزشی، پدافند غیر عامل اینطور تعریف شده بود، پدافند غیر عامل عبارت استاز مجموعه اقدامات غیر مسلحانه ای که موجب افزایش بازدارندگی، کاهش آسیب پذیری، تداوم فعالیت های ضروری، ارتقای پایداری ملی و تسهیل مدیریت بحران در مقابل تهدیدات و اقدامات نظامی دشمن می گردد.
از اهداف ذکر شده برای پدافند غیر عامل، اداره امور مردم و تامین نیازهای اساسی آنان در شرایط حمله احتمالی دشمن، تامین آب، مواد غذایی، سوخت، بهداشت و درمان، حفظ امنیت و نظم، تامین جان پناه و تامین امنیت روانی برای مردم می باشد.در این راستا به اقدامات عمومی و ساده ای برای رعایت اصول پدافند غیر عامل در حوزه های مختلف ساخت و ساز در بروشور اشاره شده بود از جمله:
-) ایجاد پناهگاه چند منظوره در ادارات و مجتمع های مسکونی.
-) پیش بینی مراکزی جهت انبار نمودن کالاهای ضروری ارزاق عمومی و بهداشتی و توزیع سریع آن بین مردم.
-) استفاده از مصالح مرغوب و استاندارد در زمان ساخت و ساز و عدم استفاده از مصالح شکننده، تیز و پرتاب شونده، قابل اشتعال بویژه در نمای مشرف به معابر.
-) استقرار مخازن ذخیره سوخت در فواصل مناسب از موتورخانه و ورودی و خروجیهای ساختمان
-) نصب درب های کشوئی در مجتمع های مسکونی و یا باز شونده به بیرون جهت تخلیه سریع.
-) کاشت درختان مناسب در اطراف ساختمانها با هدف کاهش موج انفجار.
-) نصب سیستم های هوشمند و اتوماتیک قطع کننده گاز مشعلها و هیترها، بهنگام لرزش، موج انفجار، آتش سوزی و...........
-) پیش بینی برق اضطراری جهت فعال نمودن پمپ های آب سیستم اطفاء حریق ، روشنایی راهروها و پناهگاهها.
حال این سؤال مطرح میگردد که آیا در وضعیت موجود در استان آمادگی کامل برای آنچه که مورد نظر اهداف پدافند غیر عامل می باشد، وجود دارد یا خیر؟ قضاوت در این خصوص به خود مسئولین و متولیان امر واگذار میگردد.
اما بررسی کارشناسی برخی از وقایع و حوادثی که در سالها ، ماهها و حتی روزهای گذشته در استان اتفاق افتاده باعث میگردد به موضوع آمادگی متناسب با شاخصهای مورد انتظار پدافند غیر عامل با شک و تردید نگریسته شود. از جمله آن میتوان به :
1- هنگام بارش باران و نزول نعمت خداوند متعال به دفعات متعدد شاهد مسدود شدن برخی از میادین و معابر پرتردد شهری و همچنین به راه افتادن سیل در برخی از شهرستانها بوده و هستیم که رفت و آمد مردم را عملاً غیر ممکن و خدمات شهری تعطیل میگردد. قدیمی بودن زیر ساخت های شهری برای هدایت اینگونه از آب های روان و سرگردان و از سوی ساخت و ساز ها بدون توجه به آمایش سرزمین از علل اینگونه موارد شناخته شده است.(مانند برخی از مناطق مسکونی شهرستان مشگین شهر که در مسیر سیلاب ودر دامنه کوه قرار دارد که نیاز به تغییر سکونت گاه در این مناطق الزامی به نظر می آید.)
2- تکرار حوادث تلخ رانندگی در سطح جاده های برون شهری و درون شهری ، باعث مرگ تعدادی از هموطنان میگردد که آمار آن در حال افزایش می باشد. به دلیل عدم حذف نقاط حادثه خیز جاده ای استان ، در صورت بروز حادثه و تخلیه ساکنین احتمال افزایش تلفات انسانی دور از تصور نیست.
3- در برخی از معابر شهری استان که در شرایط عادی بدلیل ترافیک شدید امکان تردد در آنها به سختی امکان پذیر است. در صورت بروز یک حادثه غیر مترقبه، وضعیت تردد و کمک رسانی آن معابر چگونه خواهد بود و نکته جالب این که امکان تعریض معابر به دلیل نبود ظرفیت و فضای لازم نیز وجود ندارد و افزایش تعداد خودروها هم این وضعیت را تشدید کرده است .
4- در حال حاضر اکثر خانوارهای استان در آپارتمانها ساکن هستند و این روند در حال افزایش می باشد. اکثر ساختمانهای احداث شده فاقد راه پله اضطراری، پناهگاه و کپسول آتش نشانی می باشند و حتی در صورت برخورداری از این امکانات ، ساکنین قادر به استفاده از آن نیستند و این در صورتی است که نظارت برکیفیت ساخت و سازها نیز به صورت جدی پی گیری نمی گردد همانند مسکن مهر .
5- نبود اردوگاه بزرگ، دارای امکانات اولیه جهت اسکان تعداد کثیری از افراد استان در مواقع خطر در آن.
6- در روزهای گذشته شاهد وقوع آتش سوزی بزرگ در یکی از واحدهای تولیدی استان (ابریشم سبلان) بودیم این آتش سوزی با بکارگیری بیش از 10 ماشین آتش نشانی و 30 پرسنل ، بعد از گذشت 8 ساعت خاموش گردید. این حادثه تلخ نشان از ضعف سخت افزاری و نرم افزاری در اطفاء حریق در استان می باشد . حال این سوال پیش می آید در صورت بروز حادثه مشابه همزمان در نقطه دیگر شهر ،وضعیت چگونه مدیریت می شد؟
علی ایحال ذکر این نکته ضروری است که نباید برگزاری چند جلسه و مانور در مدارس و ادارات استان و خاموش کردن چند لاستیک آتش گرفته، مسئولین امر را از تأمین زیرساختها و تجهیزات مورد نیاز، متناسب با اهداف پدافند غیر عامل در تمامی حوزه های ذیربط و آگاه سازی و آماده سازی مردمی برای مقابله با حوادث غیر مترقبه به معنای واقعی کلمه، غافل نماید.
در پایان نظر همه دوست داران ایران عزیز را به پیام مقام معظم رهبری در این خصوص جلب می کنم.
«تدابیر و کارهای سازنده در باب پدافند غیر عامل را عملی کنید»
اصغر منافزاده
کارشناس ارشد اداره کل تعاون ،کار و رفاه اجتماعی استان اردبیل
پاییز 1393
