به سوی فردا

نقش اقلیم در تفاوت مردم ایران با سایر کشورها

محیط جغرافیایی بر شکل گیری منش در انسانها تأثیر می گذاشته است اگر چه امروزه عقل محض، از اثرات جغرافیا کاسته است و شکاف اندیشه ای، میان یک اندیشمند اهل آلاسکا و سیبری را با اندیشمند برزیلی یا افریقایی به حداقل رسانده است.

به عبارتی دیگر، اندیشه تمام مرزها جغرافیای و مذهبی و قومی را در نوردیده و در مسیری تقریباً همگرا طی طریق می کند. دیگر مهم نیست اندیشمند اهل کویر باشد یا ساحل دریا، در کوهستان زیسته باشد یا جنگل محل زندگیش باشد. شهر نشین باشدیا روستایی و حتی چادر نشین: در محیط قومی تربیت شده باشد یا فرد گرا با تمام اوصاف، تحقیقات نشان می دهد که هنوز مؤلفه های جغرافیایی در اندیشه تأثیر دارند اگر چه به حداقل رسیده است. لذا کماکان دمای محیط در رهیافت های اندیشه ای، تأثیر گذار است.

با یک مثال به ایضاح مطلب می پردازیم، اگر به متون و پیام ها و دست نوشته های مردم ایران دقت کنید همگی رهیافتی تاریخی و ما سبق دارند. از صفات و رفتارهای ایرانیان و پادشاهان گرفته تا سخنان اندیشمندان و دانشمندان ایرانی یعنی تماماً معطوف به گذاشته اند و حتی یک علم در رابطه با آینده و فردای ایران یا آینده مردم ایران مشاهده نمی کنید. اما در نگاهی تطبیقی و مقایسه همین متون در کانادا و روسیه و کشورهای اسکاندنیاوری، مشاهده می شود که رهیافتی آینده بین دارند. فی المثال در نوشته هایشان از از تسخیر تمام نظرات عالم در 2000 سال آینده حرف می زده اند تا حل تمام مسائل هستی در آنده و غیره ...

به عبارتی نگاه شان معطوف به آینده است و به ندرت به مسائل گذشته می پردازند. اگر چه هیچگاه به تاریخ خود بی اعتنا نبوده اند. و نهایتاً اینکه اروپایی ها و بخشی از سرزمین های معتدل، رهیافتی کنونی دارد و نگاه شان معطوف به حال است. نه زیادی به گذشته می پردازند و نه تمایل شدید به حل تمام مسائل هستی و آینده دارند بلکه از حال بهترین بهره و استفاده و لذت را می برند به عبارتی «دم را غنیمت می شمارند».

بنابراین مشخص می شود نقش اقلیم در اندیشه به حداقل رسیده است اما رهیافت ها و رویکردها، هنوز تابعی از دمای محیط و نمی توان نقش دمای محیط، البته فارغ از ظاهر اقلیم را بی اثر دانست. اقلیم گرم و خشک رهیافتی تاریخی را القاء می کند و اقلیم سرد رهیافتی آینده نگر و اقلیم معتدل، رهیافتی این زمانی و اکنونی را القاء می کند شاید دلیل عمده آن، نقش انتظار و انتظار کشیدن در روند جامعه پذیری باشد.

در اقلیم سرد مثل سیبری، 10 ماه از سال پر از برف است و مردمانش همواره منتظر 3 ماه بهار غیر برفی هستند به عبارتی انتظار بهار (لذت) را می کشند لذا نگاهشان معطوف به آینده است و همیشه امید وار زندگی می کنند و تمام تلاش خودرا در 10 ماهه سال انجام می دهند تا به لذت 2 ماهه بهاری برسند لذا رهیافتی آینده نگر را القاء می کنند و بر عکس آن از محیط گرم و خشک اتفاق می افتد. یعنی در 10 ماهه گرمی هوا، همیشه حسرت 2 ماهه بهاری گذشته را می خورند و رهیافتی تاریخی و گذشته نگر به خود می گیرند و مناطق معتدل، هیچگاه انتظار فصلی خوب یا در حسرت فصلی خوب نیستند چون 12 ماه سال، از هوا و دمای خوبی بهره مندند لذا رهیافتی اکنون و این زمان پیدا می کنند.

امروزه، می توان رهیافت ها را به مدد آموزش تغییر داد و ما ایرانیان نا گزیر از تغییر رهیافت تاریخی خود به رهیافت آینده خوش بین هستیم تا از قافله اندیشه پویا عقب نمانیم اگر چه زمان مناسبی برای این تغییر رهیافت یا رویکرد نیاز است.

منبع: نشریه بانک صنعت و معدن، سال دوم، شماره(7)، 1394

مدیریت و ضرورت آن

تعریف مدیریت:

تقریباً به تعداد مؤلفین و نویسندگان کتب مدیریت از مدیریت تعریف شده است . و لکن یک وجه مشترک بین همه این تعاریف دیده می شود و آن هنر اداره یک مجموعه جهت نیل به هدفهای سازمانی.

تعریف مدیریت از نظر شهید مطهری:

مدیریت انسانها و رهبری آنها عبارت است از فن بسیج کردن و بهتر سامان دادن و بهتر سازمان دادن و بهتر کنترل کردن نیروهای انسانی و بکار بردن آنها.

ضرورت مدیر:

وجود مدیر لازم و ضروری است. حضرت علی(ع) می فرماید:

نقش فرمانده و مدیر را در جامعه به رشته نخ گردنبند تشبیه کرده است که دانه ها و مهره ها را به هم ارتباط داده و از مجموع آنها یک واحد پیوسته بوجود اورده است و اگر آن رشته از هم بگسلد مهره ها پراکنده گردیده و هماهنگی را از دست می دهند.

نظر اسلام در مورد مدیریت:

·        مدیریت امانت الهی در دست مدیر است.

·        مدیریت تکلیف و وظیفه است نه حق و استفاده و بهره و سود.

·        مدیریت خدمت به مردم است نه حکومت کردن بر آنها

·        مدیریت بیشتر هدایت است تا حکومت.

جوانمردی از دید پیامبر اکرم(ص):

پیامبر اکرم(ص) فرمودند: در جهان پنج جوانمرد با پنچ ویژگی آمده است:

1.     حضرت ابراهبم: جوانمردی حضرت ابراهیم به خاطر مهمان نوازی وی بود.

2.     حضرت یوسف: آنچه یوسف(ع) را جوانمرد نمود عدم تغییر حالت و عدم ریاست طلبی وی بود.

3.     حضرت یوشع بن نوح: این پیامبر خدا و وصی حضرت موسی مهمترین خصیصه بارزی که داشت علم طلب بودن او بود. افلاطون گوید: بر مردم دانا هنگام مردن باید گریست و بر مردم نادان تا مردن باید گریست علم طلبی انسان از جوانمردی وی سرچشمه می گیرد.

4.      اصحاب کهف: عدم اطاعت آنها از حاکم جور و زیر ظلم نرفتن

5.     حضرت علی(ع): دستگیر مردم بی دست و پا بودن از جوانمردی انسان است. شایسته است مدیران جوانمرد فرمایش حضرت رسول اکرم (ص) را سرلوحه کار خود قرار دهند.

منبع: کتاب مدیریت از دیدگاه قران و معصومین

َفتنه از دیدگاه قران کریم

خداوند تبارک وتعالی در قران کریم، در اهمیت ،بزرگی وخسارت فتنه می فرماید: فتنه بزرگتر از قتل است.(سوره بقره آیه 217) معنا ومصداقهای فتنه بخوبی نشان می دهند که حقیقتا فتنه از هر جهت بزرگتر ومهمتر از قتل است ولذا مسلمانان ومومنان در قبال آن، بایستی با هوشیاری بیشتر عمل نمایند .

معنایی که دراین آیه از فتنه مورد نظراست به معنای گول زدن ،فریب دادن ،حق رابر انسان مشتبه کردن، باطل را بصورت حق جلوه دادن است ودر چنین مواردی عمدتا منافقین مورد نظرند که دست به فتنه انگیزی می زنند .

حضرت علی (ع)در بیان رسایی، فتنه را اینگونه تبیین می فرمایند :

اگر باطل باحق مخلوط نمی شد، بر طالبان حق پوشیده نمی ماند .اگر حق، از باطل جدا وخالص می گشت زبان دشمنان قطع می گردید. اما قسمتی از حق وقسمتی از باطل را می گیرند وبه هم می آمیزند. آنجاست که شیطان بر دوستان خود چیره می گرددوتنها آنها که مشمول رحمت پروردگارند نجات می یابند.(نهج البلاغه، خطبه 50)

پوشاندن لباس حق بر باطل وباطل جلوه دادن حق، همان فضای غبار آلودی است که دشمنان اسلام ومنافقین جامعه اسلامی بوجود می آورند تا مردم را از دین ناب ورهبری الهی جدا کنند وشکار دنیای خود سازند .

آیت الله دستغیب در کتاب گناهان کبیره به موارد مهمی از فتنه انگیزی اشاره می کنند از جمله جدایی انداختن وایجاد اختلاف بین جمعی که باهم یکدست ویک جهت متوجه خدا ویاد پیغمبر وامام هستند، ایشان هم چنین جاسوسی کردن برای حکام ظالم رااز مصادیق فتنه وفتنه انگیزی دانسته اند. (گناهان کبیره ص 517 و520)

وقتی عمر وعاص دستور می دهد قرانهارا بر نیزه کنند ،امر را بر یاران امام علی (ع)که تا خیمه گاه معاویه پیش تاخته بودند ،مشتبه می سازد وسر نوشت یک امت را برای تاریخی طولانی جا به جا می کند، اینجاست که خداوند باهمه رحمانیت ورحیمیت خود با وجود اینکه رحمت را بر خود مقرر داشته است، در دو جای قران کریم دستور می دهد :مقاتله ومبارزه کنید با فتنه انگیزان تا فتنه نباشد ودین تماما وفقط برای خدا باشد. (سوره بقره آیه193وسوره اخفال آیه 39)

بنابراین ناخالصی در دین ،تعبیر وتاویل وتفسیر های آلوده به هوا وهوس ومطامع دنیوی وشهوات، بزرگترین سد ومانع در راه عبودیت مردم، اخلاص آنان در مسیر تکامل ورسیدن به جنات خداوند است ولذا بایستی دستهای فتنه گر قطع شوند، شناخت فتنه گران وراههای ایجاد فتنه ونحوه برخورد با آنان، بصیرتی است که لازمه مبارزه با این گروههاست .

در ادامه به برخی از مولفه های بصیرت مد نظر مقام معظم رهبری که ازسوی مردم،مسؤلین وخواص باید رعایت گردد اشاره می شود:

- درک شرایط حساس کشور ومنطقه.

-هوشیاری ودقت مواظبت در رفتار وگفتار وپرهیز از اشتباه در شرایط حساس کشور.

-پرهیز از افراطی گری.

-سعه ی صدر داشتن.

-توجه به این نکته که هر حرکت افراطی به افراطی گری دیگران دامن می زند.

-دیدن دست های دشمن در حوادث.

-قانون را رعایت کردن.

-رویه محبت وصفارادر پیش گرفتن.

-مردم را در مقابل هم قرارندادن.

-هوشیاربودن.

-شجاعت در فهم وعمل.

-با تدبیر عمل کردن.

-هوشیارانه وآگاهانه در میدان بودن.

-مراقب این که جه باید گفت وچه نباید گفت.

-پازل وجدول دشمن راکامل نکردن.

سخن پایانی :امروز توطئه دشمن ،توطئه ی پیچیده ای است. ما باید جوانب این توطئه را به روشنی بشناسیم وبشناسانیم ،وظیفه ما این است.(مقام معظم رهبری)

منبع :کتاب وظایف در شرایط فتنه ،چاپ ششم ،سال 1390

  « ویژگیهای یک مدیر خوب»

-       مدیر خوب با یاد خدا بر سرکار حاضر می شود.

-       مدیر شایسته به جای ترحم کارکنان ضعیف خود، خود را همفکر و همیار آنها میپندارد.

-       مدیر خوب برای ایده های خلاق کارکنانش توجه و ارزش خاصی قائل است.

-       مدیر خوب آراستگی خود را حفظ می کند.

-       مدیر خوب واژه نمی دانم را بقول مولا علی(ع) می داند و براحتی ابراز می کند.

-   مدیران شایسته از دین به عنوان راهنما و راهگشای مسائل و مشکلات استفاده می کنند نه برای ارتقاء ، پست، مقام و منزلت شخصی

-       مدیر شایسته تصمیم عجولانه نمی گیرد و به قول خود وفا می کند.

-       مدیر خوب با کارمندان و کارکنان رابطه صمیمی دارد اما حدود را حفظ می کند.

-       مدیر خوب ، اهل تبعیض نیست تبعیض مدیر را درذهن کارکنان تباه می کند.

-       مدیر خوب کاری نمی کند که دیگران از او حساب ببرند.

درپایان قضاوت را به خود مدیران کشورمان، بویژه مدیرانی که یک شبه بر مسند مدیریت نشسته اند واگذار می کنیم.

منبع:‌کتاب مدیریت از دیدگاه قرآن و معصومین