علل عمده گرایش به گدایی
تکدی گری به معنای گدایی کردن، دریوزگی( فرهنگ فارسی، جلد 1 ص 1125) تکلف در سؤال و حاجت خواهی از این و آن در کوی برزن و پا فشاری بر آن بیان شده است( لغت نامه دهخدا، ج 4 ص 6048) متکدی کسی است که در پی کمک و یاری مادی از دیگران دست را پیش این و آن می گیرد و گاه با سماجت تمام خواستار کمک مالی و نقدی و جنسی می شود. امروزه تکدی و تکدی گری و به زبان ساده تر گدایی یکی از معضلات ما شده است و متأسفانه این امر زمینه بزهکاری را به راحتی فراهم می کند، در بسیاری از موارد افراد شیادی هستند که کودکان و نوجوانان را به این امر تشویق و یا مجبور می کنند که خود زمینه دیگر جرایم از جمله اعتیاد، سرقت، فساد و فحشاء آزار و اذیت های جنسی را به دنبال دارد.
علل عمده گرایش به تکدی گری:
-) عدم انسجام و همبستگی خانواده ها و اینکه در سطح جامعه خانواده های ناقص و بی سرپرست فراوان مشاهده می شود.
-) فقر، بیکاری، عدم مهارت و آشنایی با یک حرفه خاص
-) مهاجرت و نقل مکان افراد از روستاها به شهر
-) راحت بودن تکدی گری است. زیرا به راحتی در خیابان ها، سر چهار راهها،... می ایستند و از مردم اخاذی می کنند.
قوانین مربوط به تکدی گری:
مطابق ماده 712 مجازات اسلامی مصوب 1375، شخصی که به تکدی گری می پردازد به یک تا سه ماه حبس محکوم می شود و چنانچه با وجود توان مالی مرتکب عمل فوق میشود، علاوه بر مجازات مذکور همه اموالی را که از طریق تکدی گری به دست آورده است مصادره خواهد شد.
مطابق ماده 713 همین قانون، شخصی که اطفال و اشخاص غیر رشید را به تکدی گری می گمارد یا آنان را وسیله تکدی قرار می دهد علاوه بر حبس از سه ماه یا دو سال به استرداد تمامی اموال که از این طریق به دست آورده است محکوم می شود.
نتیجه گیری و راهکارها:
علی رغم وجود قوانین در خصوص مبارزه برای تکدی گری، متأسفانه باز هم شاهد افرادی که در سر چهار راهها، کوچه و بازار و محل کار پزشکان و حتی مراسمها عزاداری در حال گدایی می باشند، هستیم که نشان از عدم وجود عزم و اراده ملی و استانی جهت برخورد قاطع با این پدیده اجتماعی می باشد. چرا که اگر طبق مواد قانونی فوق با این موضوع برخورد قضایی میشد یقیناً باید هیچ گدایی در شهرها دیده نمیشد که عملاً اینطور نبوده و حتی روز به روز تعداد آن ها در حال افزایش می باشد.
نکته جالب این که به دلیل سهل انگاری در برخورد قاطع با این معضل اجتماعی، شاهدایجاد شبکه های مافیایی در این خصوص می باشیم که افراد پشت پرده این باندهای مخوف از این طریق پول های زیادی را کسب کرده و در حال توسعه فعالیت خود می باشند. بنابراین ضرورت برنامه ریزی جدی و برخورد با این پدیده که متأسفانه تبدیل به شبکه های مافیایی شده است، پیش از پیش احساس می گردد که در صورت عدم اقدام عملی، تبدیل به بحران های انسانی خواهد شد. در ادامه برخی از مهمترین راهکارهای برون رفت از این شرایط اشاره می گردد:
1- فرهنگ سازی جهت تغییر دیدگاه های و باورهای نادرست افراد جامعه که به دلایل عاطفی، مذهبی و عدم شناخت آسیب های این عمل و از روی احساس اقدام به کمک به این افراد( گداها) می کنند. تا این تغییر رفتار و دیدگاه ها در افراد جامعه صورت نپذیرد، مبارزه با این پدیده عملاً بی نتیجه خواهد بود. یعنی در جامعه باید فضایی ایجاد گردد که فرد از کمک نکردن به یک گدا خود را سرزنش نکند. بلکه این عمل خود را در راستای کمک به جامعه خود ارزیابی نماید.
2- استفاده از تجربیات برخی از شهرها که به نداشتن گدا معروف هستند از جمله تبریز، آشتیان و سمنان
3- برخورد جدی برابر مواد 712 و 713 قانون مجازات اسلامی، بدون هیچ گونه اغماض و کوتاهی
4- تقویت دستگاههای حمایتی از جمله کمیته امداد و بهزیستی از حیث مالی و امکانات جهت تحت پوشش قرار دادن این افراد، به ویژه آنهایی که به دلیل نداشتن تمکن مالی و بی سرپرست بودن دست به این عمل می زنند.
5- پرهیز از هر گونه اقدام نمایشی و بدون نتیجه در خصوص برخورد با تکدی گری در کشور و تدوین برنامه های عملیاتی و اجرایی.
6- تدوین برنامه ها حمایتی بعد از جمع آوری متکدیان توسط ستادهای ساماندهی استان ها، چرا که بعد از جمع آوری این افراد( گداها) از سطح شهرها به خاطر نداشتن برنامه خاص در این مرحله، متأسفانه متکدیان بعد از مدت یک یا دو روز دوباره به شرایط اولیه خود باز می گردند.