نگاه کارشناسی به طرح حمایت از 6 میلیون نیازمند کشور
طرح حمایت از 6 میلیون نفر از نیازمندان تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی(ره) و سازمان بهزیستی با امضا اکثریت نمایندگان مجلس شورای اسلامی با دو فوریت به هیئت رئیس مجلس ارائه شده است. در صورت تصویب این طرح در صحن مجلس و شورای نگهبان ، سقف دریافتی سرپرستان خانوارهای نیازمند تحت پوشش دو نهاد مزبور، ماهانه به 591 هزار تومان افزایش خواهد یافت. با توجه به اینکه طرح مورد اشاره در دستور کار مجلس شورای اسلامی می باشد. لذا نکات کارشناسی زیر جهت افزایش اثربخشی طرح ارائه می شود. باشد که مورد توجه طراحان و بررسی کنندگان آن قرار گیرد:
1-با توجه به عنوان طرح، دامنه شمول آن برای 6 میلیون نفر دیده شده است حال این سوال پیش می آید که آیا واقعا افراد نیازمند درکشور به همین میزان
می باشد ؟ در پاسخ باید گفت که این طور نیست، چرا که تاکنون تعریف واحد و مشخصی از خط فقر که معمولا نشان دهنده تعداد فقرا درکشور می باشد وجود ندارد . بنابراین چنانکه طرح مزبور بخواهد کلیه نیازمندان واقعی را تحت پوشش خود قرار بدهد باید ابتدا خط فقر تعریف و مشخص گردد . چرا که در حال حاضر با تو جه به شرایط بد اقتصادی در کشور اگر خط فقر تعیین گردد شاهد افزایش تعداد افراد نیازمند به بیش از 6 میلیون نفر خواهیم بود.
2-برای تامین منابع مالی طرح روی منابع مازاد مالیاتی کشور، صرفه جویی در هزینه های غیرجاری دستگاههای اجرایی،اعمال تعرفه 2 درصد بر واردات تجهیزات و ماشین های لوکس و منابع ماده 7 هدفمندی یارانه تاکید شده است. با نگاه کارشناسی به عملکرد منابع عنوان شده در سنوات گذشته، امکان تامین منابع مالی طرح بعید به نظر می آید. چرا که ما هنوز در کشورشاهد فرار مالیاتی گسترده می باشیم که امکان رسیدن به عملکرد صدرصدی را محدود کرده است، دستگاههای اجرایی در تامین منابع مالی و پرداخت بدهی های خود با چالش های جدی مواجه بوده و به دنبال منابع مالی هستند. از طرفی دیواری کوتاه تر از دیوار ماده 7 هدفمندی یارانه در کشور وجود ندارد که به ابزاری برای تامین مالی تمامی طرحها و لوایح مجلس و دولت تبدیل شده است. مگر چقدر منابع مالی در این ردیف قانونی وجود دارد که می تواند همه ی اینها را تامین کند. از سوی دولت خود در این وادی کمبود منابع مالی که توان پرداخت حقوق کارکنان و یارانه مردم را ندارد و هماننده مرغ سرکنده خود را به این طرف و آن طرف می زند ،چطور خواهد توانست بار مالی این طرح را جبران و تامین نماید.
3- برای اینکه هر طرح یا لایحه ای از ضریب اطمینان بالا واز خطای کمتری در اجرا برخوردار باشد، مستلزم داشتن پشتوانه علمی و کارشناسی شده دقیق می باشد. هر چند که طراحان طرح از داشتن مطالعات 7 ماه از این طرح خبر می دهند! ولی بهتر است طرح مزبور توسط اساتید حوزه رفاه اجتماعی و اقتصادی مراکز دانشگاهی کشور مورد نقد و بررسی قرار گیرد در غیر اینصورت مشکلات اجرایی طرح مرتفع نخواهد شد و سرنوشت آن به سرنوشت قانون هدفمندی یارانه ها تبدیل خواهد شد.
4-اگر اصرار و قرار بر اجرای طرح باشد بهتر است به جای پرداخت صرف یارانه نقدی به نیازمندان که پیامدهای تورمی نیز خواهد داشت ، بسته های حمایتی متنوع اعم از یارانه نقدی ، غیرنقدی، آموزشی، مهارتی، بیمه ای و تامین مسکن در طرح پیش بینی گردد.
علی ایحال امیدواریم با کار کارشناسی دقیق و کامل و نقد آن توسط صاحب نظرات دانشگاهی ، شاهد طراحی و تدوین طرحی جامع و مانع در حمایت از نیازمندان و فقرا در کشور باشیم.