به سوی فردا

مناظره ای درخصوص مبارزه با فساد

مقدمه:

جمعه هفته گذشته موضوع برنامه مناظره شبکه اول سیما به چگونگی مبارزه با فساد گسترده در کشور اختصاص یافته بود . سوال برنامه مذکور از بینندگان این بود که برای مبارزه با فساد در کشور کدامیک از گزینه های زیر لازم است:

1-   عزم و اراده ملی مسئولین

2-   تشکیل سازمانی مجزا برای مبارزه با فساد اقتصادی در کشور

میهمانان برنامه 2 نفر از نمایندگان مجلس (آقایان احمد دهقان و توکلی) به عنوان موافق تشکیل سازمان مجزا برای مبارزه با فساد اقتصادی و 2 نفر به نمایندگی از دولت (آقایان جمشیدی رئیس سازمان تعزیرات حکومتی و سراج رئیس سازمان بازرسی کل کشور ) به عنوان مخالف گزینه دوم بودند که دلایل و استدلال های خود را برای گزینه انتخابی خود ارائه کردند که نظرات همه آنها منطقی و کارشناسی به نظر می آمد.

در این یادداشت جهت مبارزه جدی با پدیده فساد اقتصادی درکشور روی گزینه عزم و اراده جدی مسئولین تاکید میگردد و در ادامه به برخی از دلایل آن اشاره میشود:

1-دولتی بودن اقتصاد به عنوان یکی از بسترهای بالقوه برای رشد و گسترش فساد در کشور قلمداد میشود و کلیه صاحب نظران حوزه های مختلف نیز بر آن تاکید دارند. متاسفانه بعد از گذشت چند سال از فرمان اصل 44 از سوی مقام معظم رهبری درخصوص کاهش تصدی گری دولت و واگذاری آنها به بخش خصوصی، تاکنون اقدام خاصی در این مورد صورت نگرفته و واگذاری های اتفاق افتاده نیز شبه دولتی بوده و اثربخشی لازم را نداشته است. به عبارت دیگر عزم و اراده مسئولین برای اجرای این اصل جدی و واقع بینانه نبوده است . در این حالت ایجاد سازمان مجزا برای مبارزه با فساد نیز تاثیرگذار نخواهد بود.

2- مشکل اساسی کشور که به نوعی میراث اوایل پیروزی انقلاب اسلامی می باشد، تشکیل سازمانها و وزارتخانه های متعدد به دلایل امنیتی و سیاسی است. در حال حاضر این نظام اداری فربه یکی از معضلات کشور بوده که تمامی تلاش ها نیز برای کاهش آنها به معنای واقعی، بی نتیجه مانده و همه ساله بخش عمده بودجه کشور صرف پرداخت حقوق جاری این نظام اداری مریض میگردد. زمانی که اقتصاد کشور از ساختارهای متنوع و زیاد رنج می برد چه لزومی دارد مجددا ساختار جدیدی در کشور ایجاد گردد. برعکس عزم و اراده جدی می طلبد تا این ساختار فربه و تنومند، بصورت علمی و منطقی لاغر شود.

3-دستگاههای نظارتی و بازرسی درون و برون سازمانی متعدد در ساختار نظام اداری کشور وجود دارد. از جمله آن میتوان به حراست ، ارزیابی عملکرد و رسیدگی به شکایات، دیوان محاسبات، سازمان بازرسی کل و بخشی از وزارت اطلاعات اشاره کرد. زمانی که این همه واحد و سازمان اداری وجود دارد، بدون لحاظ نمودن عملکرد آنها، چه ضرورتی وجود دارد مجددا ساختار دیگری ایجاد گردد. اگر عزم و اراده مسئولین برای مبارزه با فساد جدی باشد با تغییرات نرم افزاری و سخت افزاری در ساختارهای اشاره شده میتوان بهترین نتایج را از آنها کسب کرد و به نتیجه مطلوب رسید.

4- درسازمانی که عزل و نصب های مدیران رده بالای آنها با ملاحظات سیاسی و حزبی عجین می باشد نمی توان به ریشه کنی فساد در کشور امیدوار بود. چرا که هنوز عزم و اراده ملی برای تغییر فرایند عزل و نصب مدیران با توجه به شایسته سالاری در کشور وجود ندارد. در این شرایط قطعا ساختارهای نظارتی قدیم و احیانا جدید کارساز نخواهد بود.

علی ایحال با توجه به موارد اشاره شده میتوان نتیجه گیری کرد برای مبارزه با فساد بویژه فساد یقه سفیدها نیازمند عزم و اراده ملی هستیم نه ساختار سازی جدید که در صورت تشکیل نیز کارساز نخواهد بود . تا زمانی که لابی ها و دست های پشت پرده دانه درشت ها و یقه سفیدها از اقتصاد کشور بویژه اقتصاد دولتی قطع نگردد نمی توان به آینده مبارزه با فساد درکشور امیدوار بود. مردم از مسئولین انتظار دارند با مفسدین در هر مقام و جایگاهی، درکمترین زمان ممکن برخورد کنند و برای عبرت سایرین با معرفی مجرمین به مردم و مجازات آنان بصورت شفاف مسائل را رسانه ای کنند، نه اینکه همانند سریال های تلویزیونی این دادگاه و آن دادگاه راه بیاندازند و آخر نیز مقصر اصلی پرونده مشخص نشود که م-ه است یا ش-م یا ف-د و...............