بایدها ونبایدهای جمع آوری قلیان از قهوه خانه ها
این روزها شاهد طرح مجدد، موضوع جمع آوری قلیان ،وتعطیل کردن قهوه خانه ها در رسانه ها ،خبرگزاری ،وسایت ها می باشیم . در خصوص نکوهش استعمال دخانیات بویژه از نوع قلیان هر گونه اظهار نظر به صورت مقاله ،سمینارو... قابل تحسین و ارزشمند است چرا که هنوز مصرف کنندگان قلیان اطلاع دقیقی از این موضوع ندارند که کشیدن قلیان مانند همه موارد دخانی مضر است ،ولی این باور غلط که ضرر کشیدن قلیان از سایر موارد دخانی کمتر است ،همچنان وجود دارد. شاید به همین دلیل است که وزارت بهداشت ودرمان اعلام می کند .شیوع مصرف قلیان در کشور از 12درصد به 26درصد افزایش یافته است .در واقع بسیاری از مردم فکر می کنند که قلیان عامل تفریح است وایجاد عارضه نمی کند .
این درحالی است که اگر فردی یک بار قلیان استفاده کند در هر بار کشیدن به اندازه 40تا 80نخ سیگار مصرف کرده است وافرادی که در معرض دود آن قرار میگیرند ،به منزله این است که 4تا 7نخ سیگار مصرف کرده اند .بنابراین ضروریست اجرای قانون جامع کنترل ومبارزه ملی با دخانیات ،با توجه به نفوذ قلیان در بین جوانان کم سن وسال وحتی دختران جوان ،بیش ازپیش مورد توجه مسئولین امر قرار گیرد .چرا که هرگونه کم کاری وبی توجهی به این مقوله ظلم بزرگی هست به کشور بالاخص در حوزه سلامت افراد جامعه وحتی میتوان گفت، گناه نا بخشودنی است در حق خانواده های سراسر کشور .
بهتر بود در همان اوایل تصویب قانون مزبور در سال 1385،با تدوین راهکارهای کارشناسی شده با رنگ وبوی فرهنگی به تدریج و آرام آرام با این پدیده شوم وخطرناک مقابله میشود تادر عصر حاضر بااین وضیعت بحرانی مواجه نمیشودیم . لذا اگر در این دوره نیز در باب جمع آوری قلیان به بهانه های مختلف سهل انکاری وکوتاهی صورت پذیرد ،میرود تادراین مبحث در وضیعت هشدار قراربگیریم که در آن صورت برگشت به عقب واصلاح گذشته، مشکل واحیانا غیر ممکن خواهد بودوتنها افسوس زمان از دست رفته برای ما خواهد ماند .
این میراث تحمیل شده گذشته و شرایط حاد بوجود آمده در حوزه های اجتماعی ، اقتصادی و فرهنگی، نباید مارا از برخورد منطقی ودرست با مقوله جمع آوری قلیان به جهت اینکه :
ا-این موضوع منبع درآمد و شغل تعداد زیادی از هموطنان به صورت مستقیم وغیر مستقیم می باشد.
2- فرا گیر شدن استفاده از آن در بین جوانان وحتی دختران به عنوان یک تفریح که در صورت برخورد چکشی، میتواند بهانه ای باشد برای سواستفاده معا ندین نظام ،برای بهم زدن نظم جامعه
3-تغییر مصرف قلیان از قهوه خانه ها به محل زندگی افراد وسایر موارد دیگر، باز دارد .
در باب برخورد عالمانه ودرست با این موضوع موارد زیر پیشنهاد میگردد:
1- باتوجه به اینکه از محل جمع آوری قلیان از سطح قهوه خانه ها ، کسبه دچار ضرر وزیان خواهند شد. لذا میتوان با اتخاذ راهکارهای لازم از جمله معافیت مالیاتی ،تخفیف در هزینه ،آب ،برق وگاز وغیره قسمتی از هزینه آنها رابرای مدت خاصی تامین کرد .
2- به نظر می آید تعدادی از این قهوه خانه ها ،بدون مجوز در سطح شهرها فعالیت می کند .که میتوان آنها را تعطیل ودر صورت تغییر کاربری فعالیت ، مشوقهای لازم برای آنها پیش بینی گردد.
3- تدوین برنامه ها ی جایگزین با جذابیت خاص برای جوانان، طوری که تداوم حضور آنها را در برداشته باشد .
4- انجام فعالیت های فرهنگی گسترده از سوی صدا وسیما ،نشریات، امامان جمعه سراسر کشور جهت آگاه سازی خانواده از زیانهای مرگبار کشیدن قلیان .
5- حرکت هماهنگ ویکسان در خصوص جمع آوری قلیان در سراسر کشور وپرهیز از هرگونه حرکت ها واقدامات انفرادی استانهادر این راستا که در نوع خود خطرناک است واثر بخشی لازم را نخواهد داشت .
6- انجام پژوهش های میدانی در خصوص علل گرایش افراد جامعه به ویژه جوانان به کشیدن قلیان واتخاذ راهکارهای مربوط متناسب با علل بوجود آورنده آن .
در خاتمه باید پذیرای این واقیعت مهم باشیم که علی رغم وجود قانون جامع کنترل مبارزه ملی با دخانیات واقدامات انجام یافته ویا در حال برنامه ریزی، تنها موفق به کاهش تعداد استعمال کننده دخانیات بویژه قلیان در جامعه خواهیم بود ،نه حذف کامل آن .بنابراین ضروریست این موضوع در فکر،اندیشه ورفتار متولیان ومسئولین ذیربط نهادینه گردد.
اصغر منافزاده
کارشناس ارشد بازار کار و علوم تربیتی
اداره کل تعاون ، کار و رفاه اجتماعی
پاییز 93
